GL: In A’veen schijt duivel op grote hoop

De coronacrisis bewees dat men in Amsteveen steeds minder een kwartje wordt na voor een dubbeltje te zijn geboren. Dat zei fractievoorzitter Martin Kortekaas van GroenLinks woensdagmiddag in zijn algemene beschouwing bij de Perspectiefnota, waarin de contouren van de begroting voor volgend jaar staan (en dus het beleid van B&W).

In zijn speech nam het vooral op voor de ‘kwetsbaren in het kwetsbare’ in de Amstelveense samenleving.

Schijten op hoop

Volgens hem leven veel partijen in de gemeenteraad nog met de illusie van Amstelveen als een egalitaire samenleving waar het met de verschillen wel meevalt. Maar het wordt tijd die illusie los te laten, zei hij. “Het beeld van een egalitaire samenleving is niet te verenigen met de Amstelveense werkelijkheid voor de kwetsbaren in de samenleving. Je zult maar in dit millennium geboren zijn in een gezin dat het niet zo makkelijk heft”, zei Kortekaas. “Als je ouders noodgedwongen flexwerker zijn,  met een minimaal inkomen, of afhankelijk van een uitkering, dan ga je vaak keihard aanlopen tegen achterstand op school, op de woningmarkt en op de arbeidsmarkt. Dan zijn er voor jou niet de duur betaalde bijlessen en examentrainingen om je verder te helpen. Dan moet je zeventien jaar wachten op een betaalbare woning en is er al helemaal geen kans om een woning te kopen, met of zonder steun van je ouders. En dan heb je uiteindelijk meestal niet de opleiding en al helemaal niet het netwerk dat je helpt om een goedbetaalde baan te krijgen.”

Het spreekwoord ‘de duivel schijt altijd op één grote hoop’ zit er wat Amstelveen betreft niet zo ver naast, zei hij. “We zien een groeiende kloof op de woningmarkt, op de arbeidsmarkt en bij het onderwijs. En ook bij de verduurzaming gaan de meeste subsidies naar de mensen die zelf wél geld hebben om zonnepanelen of een elektrische auto te kopen, of hun huis te isoleren. In de Perspectiefnota die voorligt zijn best veel maatregelen te vinden die een bijdrage leveren, maar het is lang niet genoeg om de groeiende kloof te overbruggen.”

Woningmarkt

Volgens de gemeentelijke statistische uitgave Facts&Figures waren er in Amstelveen 42.066 woningen op 1 januari 2019  en een jaar later nog maar 41.908. “Dus dit college heeft het gepresteerd het aantal woningen in Amstelveen in een jaar te laten krimpen met 158 woningen. Wat dat betekent voor het aantal betaalbare woningen laat zich raden. De wachttijd voor een sociale huurwoning is opgelopen tot 17 jaar, dat staat vast.”

Hij becijferde dat iemand van 18 jaar, die zich inschrijft, pas op 35-jarige leeftijd aan de beurt is voor een woning. Ook senioren die naar een meer buij hun levensfase passende woning willen zijn  volgens hem kansloos. “GroenLinks zou dit graag aanpakken door beleid voor volkshuisvesting te maken, in plaats van de kwetsbaren over te leveren aan de speculatie op de woningmarkt. En in het kader daarvan meer sociale huurwoningen te laten bouwen in Amstelveen. Maar structurele maatregelen worden geblokkeerd door een meerderheid in deze raad. En het college blijft geloven dat het doorstroombeleid de problemen kan oplossen.”

Doorstroming

Hij kondigde aan dat zijn fractie schriftelijke vragen zal stellen aan B&W om nu alle cijfers over Doorstroming op een rijtje te krijgen. “Die zullen laten zien dat dit beleid niet werkt”, verklapte Kortekaas al vast.

Ook op de Amstelveense arbeidsmarkt hebben de kwetsbaren geen baan, zei hij. “Op dit moment zijn er in Amstelveen 1125 mensen met een bijstandsuitkering, mensen die in feite onder de armoedegrens leven.”

Banen

GroenLinks is landelijk voor een experiment met vormen van een onvoorwaardelijk basisinkomen. “Maar zolang daar geen meerderheid voor te vinden is, zien we graag verbeteringen in de vorm van Regelarme Bijstand”, zei Kortekaas, doelend op Amstelveen. In september praat de raadscommissie Burgers en Samenleving over een nota van wethouder Marijn van Ballegooijen, waarin onder andere het idee zit om het maximale bedrag voor giften in de bijstand te verhogen van 1000 naar 1200 euro.

“Er is ook een groep mensen voor wie het om allerlei redenen gewoon niet haalbaar is op de neoliberale arbeidsmarkt een baan te veroveren, hoe graag ze ook willen”, zei Kortekaas. “Eigenlijk is daar al heel lang een uitstekende oplossing voor. Creëer banen. Voor de samenleving niet heel veel duurder dan een uitkering, wel veel beter voor deze groep inwoners en voor de samenleving.”

Basisbaan

GroenLinks diende samen met de PvdA de motie ‘Pilot Basisbanen nu regelen’ in. Mede-indieners waren CDA, Lijst Höcker, BBA, SP en ChristenUnie. “Mogen we er van uitgaan dat we hiervoor in ieder geval de steun van D66 krijgen?” had Kortekaas nog gevraagd, want de basisbanen stonden in het verkiezingsprogramma van de Democraten. Maar Harmen van der Steenhoven van D66 vond dat GroenLinks er een haastklus van maakte. In principe stonden de Democraten er sympathiek tegenover, maar anders dan medecoalitiepartij PvdA wilden zij eerst een discussie in september over de kwestie.

Onzin, vonden de voorstemmers. Het gaat om een proef van twee jaar met eerst vijf en als dat goed gaat weer vijf deelnemers. Daarvoor wilden zij twee ton op de begroting hebben. “We moeten er nu mee aan de slag”, zei fractievoorzitter Esther Veenboer van de PvdA. Kortekaas: “Natuurlijk hebben wij er haast mee. D66 zou er ook haast mee moeten hebben.” Maar die partij vond dat eer eerst een politiek debat over moest komen en vroeg de motie aan te houden, wat dus niet gebeurde.

Quickscan

Ook op de arbeidsmarkt, in het onderwijs en bij de huisvesting blijken groepen en individuen op achterstand komen door ongelijke behandeling en gebrek aan inclusie, zei Kortekaas.  Daarom diende GroenLinks de motie ‘Quickscan inclusie en anti-discriminatie’ in, waarin het gemeentelijke beleid rondom anti-discriminatie en inclusie in kort bestek op een rijtje werd gevraagd te zetten. Dat voorstel kwam ook van D66, PvdA en BBA.

Wat in Amstelveen ook ontbreekt is een normenkader en een adviesraad op het gebied van toegankelijkheid voor alle mogelijke gehandicapten, zei GroenLinks, dat een motie indiende op daar vaart mee te maken en het Nederlands Keurmerk voor toegankelijkheid vast te stellen, alsmede ervaringsdeskundigen te installeren.

Isolatie

Zoals eigenlijk ieder jaar bij de Perspectiefnota vroeg de fractie ook aandacht voor de betaalbaarheid van de energietransitie voor de mensen met een laag inkomen. “Want de mensen die in een slecht geïsoleerde huurwoning zitten behoren zeker tot de meest kwetsbaren bij de verduurzaming”, zet Kortekaas.  Om het ook voor mensen in een sociale huurwoning mogelijk te maken op hun dak zonnepanelen te laten plaatsen en mee te profiteren van de subsidies hiervoor, kwam GroenLinks met de motie ‘Sociale zonnepanelen’.