Energieplan Zeestraten: wat kost het?

In februari moet de gemeente toch wel een plan klaar hebben voor de uitvoering van duurzame verwarming in de Zeestratenbuurt (Oostelijk en Westelijk Halfrond bijvoorbeeld) in Bankras, zei de gemeentelijke procesmanager, zeg maar de ambtelijk verantwoordelijke, Rogier van der Laan. Wethouder Floor Gordon van Duurzaamheid had aan het begin van de avond het startschot gegeven voor een bespreking met de 689 bewoners van die als eerste buurt waarin een uitvoeringsplan ter discussie staat. De gemeente zegt samen met de bewoners van elke buurt het plan te willen maken.

Er waren rond de 45 maandag voor het onderwerp naar Panta Rhei gekomen om op de voor hen belangrijkste vraag naar wat het allemaal kost geen antwoord te krijgen. “Waarom hebben jullie geen antwoord op die vraag?” vroeg aan het einde van de avond iemand. “Ik krijg hier helemaal geen concrete informatie.”

Energieloket

Onder de aanwezigen waren weinig raadsleden van zowel coalitie als oppositie. Van die laatste was 50Plus met fractievoorzitter Emiel Sjaardema en burgerraadslid Philip Bodenstaff gekomen en verder waren de raadsleden Henk Stoffels (ChristenUnie) en Ewa Petiet (bbA) er. Van de coalitie waren er de raadsleden Menno van Leeuwen en Bart Dorgelo (beiden VVD) en Saloua Chaara (D 66). De rest van de gemeenteraad hield het voor gezien.

Iemand taxeerde als conclusie dat buurtbewoners wel werd gewezen op het voor tachtig gemeenten werkende Energieloket, dat ook een contract met Amstelveen heeft gesloten, maar toch de slotsom is: Zoek het lekker zelf uit. De verplichting tot het halen van de duurzaamheidsdoelen, zowel wat opwekking als besparing betreft, van de overheid komt er wel aan, bleek uit wat wethouder Gordon aan het begin van de avond zei.

Het nieuwe college (eigenlijk hetzelfde als het vorige) heeft een visie die, zoals vastgelegd in een coalitieakkoord, geenszins in strijd daarmee is. “Wij gaan Amstelveen klaar maken voor de toekomst”, zei Gordon. Het betekent dat heel Amstelveen in 2040 van het gas af is. Dat is al jarenlang de bedoeling. De maatregelen daartoe wil zij in buurtuitvoeringsplannen (BUP) vastleggen om de gemeente haar doel te laten bereiken. Dat wil zeggen dat de energietransitie volgens haar bereikbaar moet zijn voor iedereen. Maar er kwam geen antwoord op de vraag of dat in financiële zin ook mogelijk is, al zijn er wel subsidiemogelijkheden van Rijk en Gemeente.

Zeestraten

De Zeestratenbuurt is dus de eerste waar het gesprek met de bewoners wordt gestart. Gordon verklaarde die keuze onder meer met de mededeling dat men daar corporatiewoningen, Verenigingen van Eigenaren (VVE) en particuliere verhuurders heeft. En het is volgens Gordon de bedoeling met al die bewoners in gesprek te gaan. “Niemand wordt gedwongen tot een oplossing”, zei ze. Maar daar kan het Rijk wel anders over denken. Gemeentelijk weegt volgens haar het draagvlak van de Amstelvener zwaar. Intussen wordt wel gezocht naar een collectieve oplossing en is het warmtenet een optie die in de buurt volgens de wethouder goed zou passen.

Klimaatakkoord

Het klimaatakkoord kwam tot stand door samenwerking tussen Gemeenten, Rijk en Provincies, legde Van der Laan uit. Het gaat om het gemeenschappelijk verduurzamen, maar daarin speelt energietransitie voor de gemeente een centrale rol en niet, zoals vorige week bij het KKC de boodschap was, heel veel meer thema’s, zoals sociaaleconomische en culturele. In totaal werden in de workshops bij het KKC, georganiseerd door Gaia Nederland, minstens twintig onderwerpen gekozen die met verduurzamen hebben te maken. Méér dan zonnepanelen, energietransitie en isoleren dus. “Duurzaamheid is méér dan energie”, gaf ook Van der Laan toe.

Maar de vraag is volgens hem toch hoe men het wonen in Amstelveen kan verbeteren. Waarbij het aardsgasvrij maken van de woningen geen doel op zich maar een middel is. Of het warmtenet wordt in de buurt of warmtepompen is nog niet duidelijk, al neigt de gemeente tot het eerste. Een probleem daarbij is dat men voor het warmtenet afhankelijk is van het enige bedrijf dat in Amstelveen daarvan eigenaar is: Eneco. En wat die in rekening brengt, bleef de hele avond onduidelijk. Persoonlijk was Van der Laan geen voorstander van biomassa, waarvoor Vattenfall de grootste, maximaal CO2 uitstotende en voor ontbossing zorgende centrale in achtertuin Diemen wenst. Maar ook Gordon deed aan het begin van de avond daarover geen enkele uitspraak. Zij kwam niet verder dan te zeggen dat de gemeente zo weinig mogelijk restafval wil, een argument dat ook altijd wordt gebruikt door verdedigers van biomassa. Die zien in ‘afval’ brandstof voor de centrales, waarvan er tientallen zijn gepland in het land.

Eneco

Een deel van de infrastructuur voor warmtenet ligt al in de Zeestratenbuurt, waarvan de leeftijdscategorie van 41 tot 65 jaar het sterkt van de bewoners was vertegenwoordigd. “Het lijkt op een verkooppraatje van één energieleverancier: Eneco”, zei iemand. Diens kosten zijn gekoppeld aan de gasprijs, stijgt op het ogenblik dus huizenhoog, zodat de overheid er eigenlijk vanaf wil. De gemeente denkt in overleg met Eneco te treden om een prijs vast te stellen, maar dat is er kennelijk nog niet van gekomen.

Ook Caroline van der Kooi van het Energieloket, dat onder meer werkt met vrijwillige ‘energiecoaches’, kon op die vraag geen antwoord geven, net zo min als gemeenteambtenaar Patrick Lie, die namens de lokale overheid zegt mensen te helpen bij het verduurzamen van woningen. Kortom hoeveel er geïnvesteerd moet worden en hoeveel jaar het duurt voordat men die investering terug heeft verdiend, bleef de vraag. Het hangt volgens Van der Kooi ook sterk af van de woning waarvoor oplossingen gevraagd worden. Maar het is goed voor de portemonnee, wilde zij wel kwijt al kon zij geen exacte bedragen noemen.

Lawaai

Aan de warmtepomp kleeft het gevaar van veel lawaai, gaf Van der Kooi toe. “Een te kleine tuin is niet geschikt”, wist zij. En het energielabel, waarnaar werd gevraagd, is afhankelijk van onder meer het bouwjaar van de woning. Het is in wezen investeren in hoop, zei Lie. De warmtepomp kost volgens hem tussen de € 500 en € 15.000 euro. Maar om het precies te weten moet men naar de commerciële vakspecialisten die aan het Energieloket zijn verbonden. Bewoners van heel andere wijken in Amstelveen, Johan Moojen en Judha Udijana, maakten als energiecoaches intussen propaganda voor het verduurzamen. Udijana had al volgens hem al € 700 per jaar bespaard en Moojen, wonend aan de Heemraadschapslaan, koos voor een warmtepomp en vloerverwarming. “Het is op termijn rendabel”, wist hij.

De financiële keuze tussen een warmtepomp en warmtenet is ingewikkeld, zei Van der Laan. Waarop gespreksleider Nico Postma, overigens niet in dienst van gemeente noch van enige energieleverancier, hem vroeg of ‘ingewikkeld’ een ander woord voor ‘duur’ is. Daarop kwam geen duidelijk antwoord. En de kosten van het geheel bleek toch de meesten te interesseren. “Maar ik krijg geen concrete informatie daarover”, verzuchtte iemand. “Waarom hebben jullie geen antwoord op die vraag?” Van der Laan kon alleen herhalen dat nu eenmaal elke woning anders is. Dus ook de kosten variëren ruimschoots, bedoelde hij. Waarop iemand reageerde: “Wat heb ik aan deze avond?”

Foto: Caroline Van der Kooi (Energieloket), gespreksleider Postma en ambtenaar Lie van de gemeente.