Coalitie: andere partijen niet in ‘cockpit’

Met de SP-fractie tegen ging de gemeenteraad woensdag akkoord met de zogenoemde Perspectiefnota, waarin normaal de kaders voor de volgende begroting worden aangegeven, maar die nu omgeven is door zoveel onzekerheden als gevolg van de coronacrisis dat de raad naar verwachting er pas in oktober over het budget kan praten. Maar ook dan zijn er nog veel onzekerheden, waarschuwde financieel wethouder Herbert Raat. “Ook 2021 wordt een tussenjaar.”

Een motie van Burgerbelangen Amstelveen (bbA), waarin op een raadsbrede aanpak van de volgende begroting werd aangedrongen, werd verworpen. Fractievoorzitter Kees Noomen van de VVD voelde daar niets voor en de andere coalitiepartijen (D66 en PvdA) volgden. Zij werden gesteund door AVA, CDA en ouderenpartij SBA.

Lijnen

De VVD was tegen een raadsbrede benadering van de crisis, omdat volgens Noomen B&W

namens de raad de stad besturen en de lijnen uitzetten. Er kunnen wel suggesties naar dat college worden gestuurd, maar – zoals Raat eerder zei – men kan in de cockpit nu eenmaal niet met tien man plaats nemen. Noomen herinnerde er aan dat een jaar geleden aan alle oppositiepartijen wensenlijstjes zijn gevraagd, wat alleen CDA, AVA, ChristenUnie en OCA deden. “De andere bedankten voor de eer en wilden liever zelf met een motie in de raad komen. Uiteindelijk wil men dit voor eigen politiek gewin, net zoals nu de suggestie voor een raadsbrede benadering van de coronacrisis, maar daar doen wij niet aan mee.”

Akkoord

Lijnrecht tegenover hem stond Ruud Kootker van bbA, die vond dat de coronacrisis, de diepste sinds 100 jaar, die blijkens zijn motie een werkgroep wenste waarin alle fracties zijn vertegenwoordigd, zodat er een door de gehele raad gedragen akkoord komt. Hij kreeg alleen de steun van GroenLinks, SP en ChristenUnie. Noomen had zijn partijgenoten gebeld in Amsterdam en Urrecht, waar de VVD in de oppositie zit en GroenLinks de coalitie aanvoert. “Ik heb gevraagd of zij daar ook hun ideeën mogen inbrengen bij de perspectiefnota”, zei hij. “Ik werd hartelijk uitgelachen omdat men daar helemaal niets krijgt. Met andere woorden: Wij zijn al roomser dan de paus maar om nog meer op te schuiven gaat te ver.”

Politiek

Kootker betoogde dat ambities van de gemeente door de coronacrisis niet gehaald kunnen

worden. Ook daarom wilde hij dat de partijen over hun politieke schaduwen stappen. “Bestaand beleid moet worden aangepast aan de nieuwe situatie. Nieuw beleid is nodig om met elkaar deze crisis aan te pakken.” Maar er zijn wel politieke verschillen in visie, betoogde Raat. “Wij zullen soms pijnlijke keuzes moeten maken en dat hoort nu eenmaal bij politiek. Wij zullen moeten snijden in begrotingen.”

Lenen

Een verloren jaar is 2020 eigenlijk in economisch en financieel opzicht, zei CDA-fractievoorzitter Pier Rienks, die ook vond dat de Perspectiefnota een verzameling onzekerheden was en dat de begroting voor volgens jaar in dat opzicht niet beter zal zijn. Op zijn vraag of het college van B&W wel eens nadacht over geld lenen, kreeg hij van wethouder Raat ten antwoord dat het een serieuze overweging van hem is. Het CDA is tegenstander van lenen, maar er moet een goed plan voor terugbetaling aan ten grondslag liggen. Dat vond ook Raat. Maar Rienks zag ook niets in een  raadsbreed avontuur om de geldelijke problemen op te lossen. Dat B&W alle partijen vragen met suggesties te komen, die schriftelijk worden ingediend, was hem genoeg. “Een raadsbreed akkoord vindt het CDA dan ook niet nodig zoals BBA voorstelt. Daarvoor liggen de standpunten van partijen teveel uit elkaar. Een raadsbreed akkoord veronderstelt de gedachte dat meer verschillende meningen een betere oplossing voor deze crisis betekent. Die gedachte ondersteunt het CDA niet.”

Tweedeling

Volgens Rienks dreigt er een tweedeling in de maatschappij te ontstaan, die overigens ook door andere oppositiepartijen werd genoemd. Het verschil tussen arm en rijk dreigt door de coronacrisis groter te worden. Ook groeiende onderwijsachterstand, armoede, huiselijk geweld, werkloosheid en ondermijnende criminaliteit zijn daarvan volgens hem het gevolg. “Daarnaast zal de groep mensen die veel hulp en ondersteuning nodig hebben: mensen zonder werk, mensen met psychische problemen, mensen die in armoede leven; die groep mensen zal groeien en een veel groter beroep doen op de gemeente en de gemeentefinanciën.” Daardoor wordt de spaarpot van de gemeente minder gevuld en mogelijk totaal leeg, zei hij. Want zij moet bijles betalen om een dreigende leerachterstand te voorkomen, het lidmaatschap van sportclubs financieren en de drempel verlagen voor schuldhulpverlening en andere mogelijkheden bedenken om mensen in de problemen door corona te helpen.

Woningbouw

Ook op het punt van woningbouw had hij een suggestie. “Laten we, als de crisis echt veel

dieper wordt dan we ons nu kunnen voorstellen, als de wiedeweerga honderden tiny houses bouwen om in tijdelijke woningen te kunnen voorzien”, zei Rienks. “Denk onorthodox en ga de confrontatie met Den Haag aan door die huisjes tijdelijk in het LIB-gebied neer te zetten.”

Duurzaamheid

Duurzaamheid moet volgens D66 hoog op de prioriteitenlijst van de gemeente blijven staan. Fractieleider Harmen van der Steenhoven pleitte verder voor sneller digitaliseren van alle mogelijke diensten en de organisatie van de gemeente, nu naar zijn mening daar enige ervaring tijdens de coronacrisis mee is opgedaan. Het kan allemaal slimmer, volgens hem. Wat de arbeidsmarkt betreft had hij de suggestie om de schijn-zelfstandigheid van een groot deel der ZZP’ers uit te bannen. En hij pleitte voor de ‘inclusieve’ stad, nu velen in de coronatijd al iets voor anderen, zoals boodschappen halen voor mede-flatbewoners, zijn gaan doen. En de corona-maatregelen moeten in Amstelveen worden toegepast. Hij zag liever geen herhaling van wat zich in Uienstede afspeelde, waar een eenheid samenwonende studenten van de politie een fikse boete kregen wegens overtreding van het samenscholingsverbod.

Schuldhulp

Door corona is in zekere een einde gekomen aan de groei, betoogde GroenLinks fractievoorzitter Martin Kortekaas. Hij zal grote taken voor de lokale en regionale overheid op het gebied van duurzaamheid, energietransitie en volkshuisvesting. “Maar Amstelveen kan het niet alleen”, zei hij. Kortekaas pleitte voor aansluiting van de Metropoolregio Amsterdam (MRA), waarvan Amstelveen deel uitmaakt, bij andere regio’s. Door de coronacrisis zijn veel ouderen en kwetsbaren in de knel gekomen, zei hij verder. Daardoor wordt de schuldhulpverlening extra belangrijk. Unaniem werd een motie van GroenLinks aangenomen, waarin werd gevraagd zo snel mogelijk uit het door de gemeente ingestelde noodfonds een volledig toereikend bedrag te halen om ervoor te zorgen dat de hulp aan mensen met schulden op niveau blijft. Er mag in dat opzicht geen vertraging ontstaan door tekort aan kennis en personeel, zei de motie.

Externe inhuur

Intussen wil de gemeente wel iets minderen met de inhuur van externen, bijvoorbeeld door die nu een vaste baan aan te bieden, zoals diverse fracties voorstelden. Maar wethouder Frank Berkhout waarschuwde dat het niet op alle fronten kan, bijvoorbeeld niet op ICT-gebied.

Ook Michel Becker van Actief voor Amstelveen (AVA) kiest niet voor het verhogen van de

lokale belastingen en wel voor zuinigheid, waarvan hij het terecht vond dat nu niet voor een vervanging maar voor een renovatie van zwembad De Meerkamp wordt gekozen.

Als er toch bezuinigingen door de gemeente moeten worden doorgevoerd, dan komt volgens haar daar op een lager pitje zetten van de uitgaven voor duurzaamheid voor in aanmerking, waarvoor de gemeente nu al vast € 15 miljoen van de Eneco-gelden heeft bestemd.