Kootker bij afscheid: Coalitie is bastion

Een raadslid met uitgesproken standpunten, een welbespraakte en flamboyante  dandy, met een passie voor – vooral lokale – politiek en een wandelende encyclopedie wat dat betreft. Zo noemde burgemeester Tjapko Poppens woensdag voorzitter Ruud Kootker van de fractie Burgerbelangen Amstelveen (bbA) bij diens afscheid van de gemeente.  Hoewel Kootker met weemoed de Amstelveense raad verlaat, kraakte ook hij bij zijn afscheid harde noten over het niet goed werken van het dualisme (gemeenteraad controleert B&W).

“Wij hebben nog een weg te gaan”, zei hij tegen zijn collega’s raadsleden. Overigens was de VVD destijds tegen invoering van het lokale dualisme.

Samen

Hij vond dat politieke verschillen van de verschillende fracties overbrugd moeten worden, met respect voor elkaar en dat men als hoogste orgaan van de gemeente samen het beste voor de stad voor ogen moet hebben. Waarbij hij overigens memoreerde dat bbA bij de laatste verkiezingen de derde partij in Amstelveen werd. Die status weerhield VVD en D66 er overigens niet van bbA uit te sluiten van de coalitie en daarin te kiezen voor de kleinere PvdA en, omdat de VVD twee zetels verloor, die te compenseren met de nieuwe partij Goed voor Amstelveen (dat overigens geen wethouder leverde, waardoor de politieke  verhoudingen in het college van B&W dezelfde bleven).

Democratie

 Kootker zei grote belangstelling te  hebben voor de werking van de lokale democratie. Over het feit dat de gemeenteraad het hoogste (kaders voor het besturen stellende), controlerende en vertegenwoordigende orgaan van de gemeente is, zei dat die raad het samen moet doen. “Samen met oppositie en coalitie. En natuurlijk gaan we de politieke verschillen niet uit de weg. Maar waar het om gaat is dat we de beste beslissingen nemen in het belang van Amstelveen met zoveel mogelijk draagvlak.”

Hij is een groot voorstander van meer ruimte voor het Raadsdebat, zei hij. Om niet alleen eigen opvattingen te ‘zenden’, maar ook om te leren begrijpen waar standpunten van anderen vandaan komen en hoe de partijen uit al die opvattingen tot de best mogelijke besluiten kunnen komen.

Daarvoor was, zeker een paar jaar geleden, in de gemeenteraad volgens hem nauwelijks plaats. Te midden van ambtenaren en een sterk college is naar zijn mening een gelijk ‘playing field’ voor de gemeenteraad van belang, opdat de macht ‘effectief wordt gecontroleerd’.

Op dat punt is men er in Amstelveen nog lang niet is, vond hij. “Want waar de samenwerking binnen de raad tussen partijen van coalitie en oppositie naar mijn idee beter verloopt dan in het verleden, constateer ik dat het college nog steeds een gesloten bastion vormt.”

Bastion

In dat bastion is geen ruimte voor andere partijen, vond hij. “Zodat we nu gek genoeg een minderheidscollege hebben.”

Naar zijn idee is een oorzaak daarvan dat zittende lijsttrekkers, fractievoorzitters en wethouders tegelijkertijd informateur en formateur kunnen zijn. “Het lijkt me een ding waar Amstelveen afscheid van zou moeten nemen.  Zorg voor collegevorming door een externe en onafhankelijke informateur en formateur, die bekijkt welke partijen het beste passen in een brede coalitie. Ik geef u dat graag mee voor de komende jaren als opmaat voor een goed functionerend dualisme.”

Vertegenwoordiging

De gemeenteraad heeft óók een controlerende en vertegenwoordigende taak, zei hij. En wat die vertegenwoordigende taak betreft, als volksvertegenwoordiger, was hij naar zijn zeggen een grote voorstander van participatie.

“Niet omdat participanten de besluitvorming moeten overnemen van de gemeenteraad, maar wel om te zorgen dat inwoners echt worden gezien en gehoord en we het beste halen uit hun ideeën en opvattingen om die te combineren met de opvattingen en meningen die er al liggen binnen de ambtelijke organisatie, het college en de Raad.”

Daarin investeren, zal volgens hem veel leiden tot frustratie, maar tegelijkertijd krijgen besluiten in de toekomst een beter draagvlak dan ze ooit hebben gehad. “En dat past bij het vertrouwen in de politiek wat we met elkaar moeten terugverdienen bij onze inwoners”, zei hij.

Ook wat de controlerende taak van de gemeenteraad is er volgens hem nog veel te winnen. “Waar veel taken van de rijksoverheid via decentralisatie naar de gemeente zijn gegaan is het belangrijk dat de ‘uitvoerende macht effectief en goed gecontroleerd wordt.’

Er is soms kritiek op het functioneren van de gemeenteraad en dat mag naar zijn mening. “Burgers moeten ons ook kritisch blijven volgen, net zoals de pers. Hou die laatste in ere. Maar aan de inzet van deze Raad kan en mag wat mij betreft niet worden getwijfeld.”

Kootker dankte aan het slot van zijn betoog, fractie en vooral zijn vrouw Monique, die hem al die jaren alle ruimte en tijd gaf om het raadswerk te kunnen doen.