Hoewel de gemeenteraad net een brief van B&W had gekregen om zich voor te bereiden op het in werking treden van de Omgevingswet per 1 januari is die voor de zoveelste keer uitgesteld. Nu zal die 26 andere wetten vervangende wet per 1 juli worden ingevoerd. Dat maakte minister De Jonge van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening vrijdag bekend. De invoering van de wet, die veel voor gemeenteraad zal veranderen, maakte het noodzakelijk voor het einde van het jaar snel enkele besluiten te nemen. Door het uitstel kreeg ook de gemeenteraad meer lucht.
Het digitale systeem (DSO) is niet op orde, zoals softwareleveranciers de laatste tijd al hadden gezegd en ook het rapport van het Adviescollege ICT-toetsing gaf daar volgens sommigen aanleiding toe.
Zorgvuldig
”Een van de scenario’s betreft een fundamentele heroverweging van het digitale stelsel – zoals die in de AcICT-rapportage wordt genoemd. Ik hoor daarvoor geen steun bij de medeoverheden en het bedrijfsleven. Dat zal ik verderop in de brief nader toelichten. Wel hoor ik nadrukkelijk de roep om duidelijkheid over de definitieve datum,” zegt De Jonge in een brief aan de Tweede Kamer. De uitvoering van de nieuwe wet moet naar zijn mening zorgvuldig worden voorbereid en met grote twijfels over het Digitale Stelsel Ondernemingswet (DSO) is dat niet aan de orde. Volgens hem is de kans groot dat inwoners en ondernemers veel slechter af zijn als het digitale stelsel niet werkt.
Amstelveen zegt op zich wel klaar te zijn voor de uitvoering, maar afhankelijk van hoie het DSO werkt. Het is namelijk de bedoeling dat in de nu nog versnipperde digitale systemen meer samenhang komt bij de overheid. Goeddeels is de nieuwe wetgeving, die onder meer intensievere participatie voor de burger tot gevolg heeft, afhankelijk van het DSO. De gemeenteraad moet oor die tijd beslissingen nemen over onder meer het participatiebeleid en de erfgoed-, de leges- en de Omgevingswetverordening aanpassen, c.q. introduceren.
Buizenstelsel
“Bij de ontwikkeling van het DSO zijn veel partijen betrokken”, schrijven B&W, die blijkbaar de bui van het nieuwe uitstel aan zien hagen. “Overheidsinstellingen zijn afhankelijk van softwareleveranciers die allerlei complexe koppelingen moeten aanbrengen tussen verschillende systemen. Vergelijk het met een soort ‘buizenstelsel’, waarbij wij als gemeente ervoor moeten zorgen dat de juiste informatie in de juiste buis terecht komt. Op het aanleggen van het buizenstelsel hebben wij lokaal echter geen invloed; dit wordt
door het Rijk gecoördineerd. Dit leidt ertoe dat bepaalde zaken minder snel gaan dan door ons gewenst.” Overigens wordt tegelijk met de Omgevingswet (Ow) ook de nieuwe Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) ingevoerd.
Mogelijk maken
De Omgevingswet heeft grote invloed op onder meer het lokale vergunningverleningsproces en de dienstverlening. “De beslistermijn wordt sterk ingekort: alle aanvragen moeten in principe binnen 8 weken worden afgehandeld, waar nu voor een deel een beslistermijn van 26 weken geldt’, weten B&W.
“Ook de wijze waarop vergunningaanvragen getoetst worden verandert. De Omgevingswet vraagt om een integrale afweging, met als uitgangspunt: ‘Hoe kunnen we dit initiatief mogelijk maken?'” Vergunningen waar meer overheidsinstanties bij zijn betrokken lopen in het vervolg via één coördinator, zodat burgers daarvoor niet van het ene naar het andere loket worden doorverwezen. Er moet dus intensiever tussen overheden worden samengewerkt, constateert het college van B&W. Maar binnen acht weken kan bijvoorbeeld wel de zaak rond Kronenburg – het bouwen van studentenkamers – zijn geregeld, die nu door een klacht van het Ministerie niet door kan gaan wegens een uitspraak van de Raad van State. Volgens de RVS moet Amstelveen wachten op een goedkeurende verklaring voor de bouw, in verband met bestaande regels rond Schiphol.
Kwaliteitsborger
De Wkb heeft als doel de bouwkwaliteit te verbeteren en introduceert de onafhankelijke Kwaliteitsborger, waardoor de rol van de gemeente tijdens het bouwproces verandert. “De gemeente zal namelijk, stapsgewijs, haar taak als toetser van de technisch bouwkwaliteit, overdragen aan de markt”, zeggen B&W. “Dat betekent enerzijds dat de gemeente minder leges heft en anderzijds dat initiatiefnemers met commerciële tarieven te maken gaan krijgen. Deze wet brengt belangrijke veranderingen met zich me voor mensen die willen gaan (ver)bouwen, zoals verantwoordelijkheid voor het inhuren van een kwaliteitsborger.”
Adviesbureau
De gemeente, altijd voor de borging aansprakelijk is geweest, denkt nu aan geleidelijke overdracht aan de markt. Er zal meer ‘afdeling overstijgend’ beleid nodig zijn. De burger geeft met één gemeente te maken, wat een overschakeling voor de lokale overheid betekent. “Hiervoor is het belangrijk dat alle betrokken medewerkers weten wat er gaat veranderen en wáárom we dat gaan veranderen”, schrijver B&W. “Wat hiervoor nodig is, is in de afgelopen periode geïnventariseerd door adviesbureau NCOD. Hieruit komt een trainingsadvies voort, waarop we met de leidinggevenden een trainingsprogramma gaan ontwikkelen. Ook de e-learnings van de organisatie Owet spelen een belangrijke rol in de voorbereiding op de komst van d
Begroting
Intussen zal de nieuwe wetgeving voor de gemeente ook financiële gevolgen hebben. Er komt bijvoorbeeld minder aan leges binnen. B&W zeggen hierover: “De implementatie van de Omgevingswet heeft naast transitiekosten ook een structureel effect op de gemeente als organisatie. Zoals groeiende, krimpende en veranderende capaciteit, legesopbrengsten, vervallen taken en andere taken. De impact hiervan op de programmabegroting van de gemeente is onontkoombaar.”
Voor inhoudelijke vragen kan men terecht bij de postbus van het gemeentelijke programmateam: omgevingswet@amstelveen.nl.
