Gemeente: Geen sloop H.G.Kerk

Hoewel zij steeds minder religieuze bolwerken zijn, moeten kerkgebouwen als cultureel erfgoed bewaard blijven. Dat is een heel andere functie waarvan in Amstelveen de Annakerk een goed voorbeeld is. Of de Heilige Geestkerk, een gemeentelijk monument, wijkcentrum kan worden, zoals het Wijkplatform wil, weet wethouder Herbert Raat niet zeker. Maar uit onderzoek blijkt, waaraan de projectontwikkelaar die het pand kocht heeft meegewerkt, blijkt dat het financieel haalbaar de kerk te behouden en op de plek van de pastorie en een bijgebouw woningen komen.

Voor het onderzoek heeft de gemeente bureau Boei ingeschakeld.

Raat sprak vorige week op een symposium bij de VU over het gebruik van met sloop bedreigde kerkgebouwen. Wat hem betreft gebeurt dat niet met de Heilige Geestkerk aan de Haagbeuklaan. Die is verkocht aan een projectontwikkelaar, die er woningen wil neerzetten. Maar de gemeente geeft de daarvoor benodigde sloopvergunning niet af. “Wij zijn natuurlijk geen eigenaar, dus die beslist wat er mee gebeurt. Maar de kerk moet wel behouden blijven”, zei hij vorige week.

Plannen

Of er een wijkcentrum in kan, is ook aan de eigenaar. Overigens zijn er vergevorderde plannen met het gebouw, waarmee Raats collega Floor Gordon bezig is. Die had de uitkomst daarvan overigens kennelijk al rond, toen Raat met amstelveenblog.nl sprak. Volgens Gordon (Ruimtelijke Ordening) sluit het nieuwe, mede door de projectontwikkelaar gesteunde, inzicht aan bij “de marktverkenning, de financiële haalbaarheid en de cultuur- en architectuurhistorische kwaliteit van het kerkgebouw.”

Kantoren

Maar zei weet nog niet precies wat er allemaal in de kerk komt. “Daarover gaan we nog in gesprek met de ontwikkelaar. Wij zijn blij dat wij als college de kerk met de monumentale klokkentoren hebben kunnen redden. Het gebouw is van cultuurhistorische en architectuurhistorische waarde voor Amstelveen.”

B&W achtten een combinatie van kantoorruimten en een multifunctionele ruimten, zoals een huisartsenpraktijk, het meest realistische scenario. Of daar het door de wijk gewenste wijkcentrum bij hoort, is kennelijk nog de vraag. Ook horeca is nog niet onderzocht, maar die zou volgens de onderzoekers ook een uitkomst bieden.

Woningbouw

Landelijk blijken vier tot negen kerken per week leeg te komen. “En die staan vaan op cruciale plekken in een stad”, weet Raat. De Heilige Geestkerk is door het kerkbestuur aan de projectontwikkelaar verkocht, die op zijn beurt zegt zonder woningbouw het financiële plaatje niet rond te krijgen. Maar misschien heeft hij er destijds teveel voor betaald, denkt de wethouder.

Op het naast de kerk gelegen perceel, waar nu pastorie en bijgebouw staan, komen volgens de plannen woningen, in het middeldure en dure segment. Of er op een laag- of een hoog deel van dat segment wordt gerekend, lijkt nog niet bekend. Nog voor de zomer komt er een concept startnotitie, die wordt vrij gegeven voor inspraak.

Interessant

Hij vindt overigens dat het wijkplatform een interessant voorstel deed, maar benadrukt dat de gemeente niet kan uitmaken wat er met het gebouw gebeurt. In die zin zullen B&W ook de brief beantwoorden die het platform aan hen schreef. En er bestaan intussen ook andere plannen voor de kerk. Overigens is Gordon op dat punt wel blij met de medewerking van de ontwikkelaar. 

Tijdens het symposium constateerde Raat dat de kerkgang de laatste jaren sterk afnam. In Amstelveen zag hij onder neer de Adventkerk en de Carmelkerk al slopen, terwijl de Dorpskerk werd verkocht aan een tandarts.

De Annakerk is niet aan een projectontwikkelaar, maar aan Rijkswaterstaat verkocht en kan t.z.t. door de gemeente worden overgenomen, zegt Raat. Hij ziet, net als voor de Annakerk, een toekomst met horeca en cultuur voor het pand aan de Haagbeuklaan. Maar hij pleit er wel voor dat kerkbesturen geen dollartekens in de ogen hebben als zij voor verkoop staan. Juist kerken moeten, gelet op hun religieuze achtergrond, niet altijd gaan voor de hoogste bieder, vindt hij.

Het Cuypersgenootschap, een vereniging die zich inzet voor het behoud van bouwkundig erfgoed uit de negentiende en twintigste eeuw, liet weten geen problemen te hebben met het opheffen van de monumentenstatus van de pastorie, wanneer dit het behoud van de kerk mogelijk maakt.

Stedenbouwkundigen van de gemeente werken aan de ontwerp-startnotitie, waarin de gemeentelijke randvoorwaarden voor de ontwikkeling beschreven staan. Naast de omwonenden worden ook het Cuypersgenootschap en de Erfgoedcommissie geconsulteerd, waarna de Startnotitie door de gemeenteraad wordt vastgesteld.