De gemeenten Amstelveen, Uithoorn, Aalsmeer en Ouder-Amstel gaan op termijn één sterke gemeente Amstelland vormen. Die indruk heeft waarnemend burgemeester Bas Eenhoorn van Amstelveen. Hij schreef na gesprekken met collega’s in buurgemeenten een notitie over de bestuurlijke samenwerking ten zuiden van Amsterdam, in de (sub) regio Amstelland-Meerlanden.

In feite maakt Amsterdam, met de meeste inwoners, de dienst uit in steeds meer bestuurlijke regionale organen. Daar moeten er dan ook vooral niet meer van komen, vinden sommige burgemeesters. Eenhoorn stuurde zijn notitie behalve naar zijn collega´s in de regio ook naar de Commissaris van de Koning en GS van Noord-Holland.

Herindeling

Bas Eenhoorn

Ook de burgemeesters van de andere gemeenten in de AM-regio verwachten dat zich binnen tien jaar een gemeentelijke herindeling voordoet. In de wirwar aan intergemeentelijke organen, waarvan nu de Metropool Regio Amsterdam (MRA) de grootste is door de aansluiting van 33 gemeenten, slinkt de democratische legitimiteit zienderogen, klaagde ex-raadslid Harry van den Bergh (PvdA) al. “Daar had Van den Bergh wel gelijk in”, zegt Eenhoorn. Hij vindt dat er in elk geval een betere bestuurlijke afstemming moet komen van de kleine gemeenten in de zuidflank van Amsterdam. Door samenvoeging met Weesp wordt de hoofdstad nog groter en dominanter.

Fusie niet positief

In de notitie heeft Eenhoorn het over ‘bestuurlijke’ samenwerking. Hij sprak ook alleen met burgemeesters en een enkele wethouder in omliggende gemeenten. In het stuk wordt overigens wel gezegd dat ook gemeenteraden als lokale volksvertegenwoordigingen zich moeten uitspreken.

Ambtelijk zijn Amstelveen en Aalsmeer gefuseerd, waarbij

Commissaris van de Koning Johan Remkes

de ambtenaren van het bloemendorp in dienst kwamen bij de fusiepartner. Maar die ambtelijke samenwerking schijnt niet zo florissant te verlopen. Er is, constateert Eenhoorn, na vijf jaar ‘een zekere mate van metaalmoeheid’ ontstaan.  “Besturen benaderen de prioriteiten van en in de ambtelijke organisatie verschillend. In plaats van versterking van de samenwerking komt de ambtelijke samenwerking daardoor ter discussie te staan. Dit brengt onaanvaardbare risico’s met zich mee. Ook elders in het land zien we haarscheuren in ambtelijke fusies of zelfs het spaaklopen daarvan.”

Advies

Het komt er op neer dat twee gemeenten met uiteenlopende opvattingen toch door één ambtelijke organisatie worden geadviseerd. Daar komt bij dat besturen van de grote gemeenten in de MRA – zoals Amsterdam, Haarlem, Zaanstad. Haarlemmermeer en Almere – elkaar steeds meer  informeel  opzoeken, terwijl die in Amstelland worden gepasseerd, zodat de belangen van de daartoe behorende gemeenten, die ook onderling trouwens zeer verschillen, niet of nauwelijks worden gediend. “Hierbij kan gedacht worden aan verschillende belangen op het gebied van openbaar vervoer over buslijnen bijvoorbeeld.” En wat de democratische  transparantie betreft dient zich volgens Eenhoorn een levensgroot “probleem aan.

Haarscheurtjes

In elk geval moeten nu al verdere haarscheurtjes in de ambtelijke samenwerking binnen de AM-gemeenten worden voorkomen, beveelt Eenhoorn aan. Dat kan alleen door steviger ambtelijk en bestuurlijk samen te werken op een grotere schaal. Hij denkt dan aan Aalsmeer, Amstelveen, Uithoorn en Ouder-Amstel (zonder Duivendrecht, dat blijkbaar dan naar Amsterdam zou gaan). In het bijzonder heeft hij digitalisering, duurzaamheid, sociaal domein en bereikbaarheid en mobiliteit voor ogen. “Daarmee wordt voorkomen, dat stappen terug in plaats van stappen voorruit worden gezet.” En binnen de MRA moeten de Amstelland-gemeenten meer hun eigen positie en zelfstandigheid bepleiten vindt hij.  “Dit kan alleen door bestuurlijke schaalvergroting.”

Ongelijkwaardig

In sommige gesprekken van de Amstelveense burgemeester met bestuurders in de regio bleek dat die de relatie van hun gemeenten met Amsterdam niet altijd gelijkwaardig vonden. “Voorbeelden als de gang van zaken tijdens overleggen van Veiligheidsregio Amsterdam-Amstelland, waarbij het voor overgrote deel over Amsterdamse kwesties gaat.” Binnen MRA is volgens de bestuurders niet altijd duidelijk wie er nou eigenlijk aan de touwtjes trekt en de koers bepaalt.

“Uit de gesprekken blijkt dat sommige bestuurders van mening zijn dat hun lokale belangen niet goed vertegenwoordigd worden in de MRA. Echter, het idee van de samenwerking in de MRA is dat iedere deelnemer zijn eigen belangen in de regio zelf of via de deelregio (bijvoorbeeld AM) zou moeten vertegenwoordigen. Daarnaast heeft het te maken met de schaalgrootte van de gemeente in hoeverre de belangen van die gemeente ook gehoord worden.”

Discrepantie

Eenhoorn heeft intussen een opvallende discrepantie bij de bestuurders ontdekt. “Aan de ene kant wordt gezegd dat het niet gewenst is in de toekomst meer gemeenschappelijke regelingen met elkaar aan te gaan. Aan de andere kant wordt aangegeven dat regionale samenwerking zoals binnen de MRA te licht is. Deze kennelijke tegenstelling dient mijn inziens verder uitgediept te worden.”

Voorganger Mirjam van ’t Veld van Eenhoorn heeft gezegd dat in de MRA vooral de AM-gemeenten als (sub)regio sterk moeten opereren, maar daar komt tot nu toe weinig van terecht. Toch willen die gemeenten, althans de bestuurders, meer uit de samenwerking binnen MRA halen. Maar nog meer gemeenschappelijke regelingen – na bijvoorbeeld de Vervoersregio en de wettelijk verplichte Veiligheidsregio – moeten er niet komen, vinden de burgemeesters. Edenhoorn: “Daarnaast is door een enkele burgemeester ook aangegeven hoe belangrijk de gemeenteraden hierbij zijn. Er zijn verschillende signalen dat de betrokkenheid van de raden bij de samenwerking in de MRA bijvoorbeeld niet duidelijk is en dat zij zich daarmee niet serieus genoeg genomen voelen.”

Schaalvergroting

Het ligt volgens hem niet voor de hand Diemen bij Amstelland te betrekken. “Deze gemeente is door de aansluiting van Weesp bij Amsterdam inmiddels bijna ingesloten door Amsterdam.  De gemeente Ronde Venen (provincie Utrecht) is in eerste instantie geen logische partner gezien de bestuurlijk geografische ligging.”

Volgens hem is het wel noodzakelijk dat de gemeenten in Amstelland open met elkaar het gesprek aangaan over bestuurlijke stappen die de komende tijd moeten worden genomen in de versterking van het lokale bestuur in Amstelland. “Verdergaande ambtelijke samenwerking in Amstelland kan in het huidige tijdsgewricht uitsluitend met een geformuleerd  einddoel: bestuurlijke schaalvergroting.  Gemeenteraden hebben hierbij een belangrijke rol en positie en het provinciebestuur zou daarbij faciliterend kunnen zijn. Het opstellen van een gezamenlijke bestuurlijke agenda zou een eerste stap kunnen zijn.”

 

 

11 REACTIES

  1. Zeer goed verhaal van de burgemeester vind ik, zoals destijds ook zijn verslag over het burgemeestersprofiel.

    Opvallend vind ik wel de lange tenen van Ouder-Amstel, die gelijk een persbericht de wereld insturen om hun ongenoegen over de gevolgde procedure kenbaar te maken. Zelfs oud Amstelveen raadslid Axel Boomgaars was in zijn wiek geschoten. Ben benieuwd wat hij had gevonden als hij hier nog in de raad zou zitten, maar goed.

    Beter is het denk ik als iedereen de neuzen dezelfde kant op zet en zich realiseert dat we misschien over een jaar al -als er een nieuwe CvdK in Noord Holland is- geen eigen keuze meer hebben, want die wordt dan voor je gemaakt. Zie bijvoorbeeld de gemeente Haren, die tegen haar wil bij de Groningen gevoegd gaat worden. Dus niet niet alleen de neuzen dezelfde kant op, maar ook verder kijken dan je neus lang is en niet zeuren over procedurele zaken. Kortom, snel aan de slag met de gemeente Amstelland!

  2. Opmerkelijk dat een ad-interim burgemeester met een dergelijk verstrekkende opinie komt.
    Als het woord fusie dan toch inhoud moet krijgen dan zouden allereerst alle opties moeten worden bekeken dus ook een fusie met de stad Amsterdam.

  3. Het lijkt me dat juist een interim burgemeester de geschikte persoon is om een dergelijke notitie te schrijven. Hij heeft er immers geen belang bij. En als hij (of zij) het niet doet, dan doet niemand het meer. Want meewerken aan de mogelijke opheffing van je eigen positie gaat een zittende bestuurder of burgemeester natuurlijk nooit doen.

    Overigens denk ik niet dat je handen op elkaar krijgt voor een fusie met Amsterdam. Nou ja fusie, opgegeten worden is misschien beter omschreven..

  4. Inderdaad een goede observatie en analyse van onze interim-burgemeester. Zijn conclusie en advies deel ik echter niet.

    Amstelveen faalt op bestuurlijk, politiek, ambtelijk, democratisch en journalistiek gebied.

    De conclusie kan alleen maar zijn: Opgaan in Groot-Amsterdam met Femke Halsema als superburgemeester.

    CeeBee, Axel Boomgaars was geen democraat, want hij hield niet van tegenspraak en kon niet tegen kritiek. Dat maakte hem ongeschikt als volksvertegenwoordiger.

    • Je bedoelt dat Amsterdam het op bestuurlijk, politiek, ambtelijk, democratisch en journalistiek gebied wél voor elkaar heeft? *bulderlach inslikt*

    • Amsterdam heeft een democratisch ingestelde burgemeester en de SP zit in de coalitie. En verder legt Amstelveen het steeds af tegen Amsterdam. Dan kunnen wij misschien maar beter voor de winnaar kiezen.

  5. Hoe is het mogelijk, hr van Waning, dat zo’n slechte gemeente steevast bij de top 3 van de Atlas der gemeenten scoort als meest aantrekkelijke gemeente om te wonen? En ook op andere lijstjes, waar burgers om hun mening worden gevraagd zit Amstelveen bovenin.
    Beneemt uw persoonlijke frustatie u misschien het zicht op de werkelijkheid? Uw medeburgers denken er kennelijk anders over en dat kunt u als topdemocraat natuurlijk billijken. Verhuizen naar Buitenveldert is maar 5 kilometer.

  6. Arie, het is een even bekend als tragisch gegeven dat slechte, ondemocratische en zelfs dictatoriale regeerders kunnen rekenen op de steun van een groot deel van de bevolking en ook dat critici en dissidenten het dan niet gemakkelijk hebben.

    Dat Amstelveen een populaire woonplaats is, komt niet door het bestuur maar door haar ligging, ook al moet men veel verkeers- en vliegtuiglawaai en luchtvervuiling voor lief nemen.

    Met de ict, de ambtelijke en bestuurlijke samenwerking, de zorg, het openbaar vervoer, het leefmilieu, de lokale democratie en journalistiek, de handhaving, het lobbyisme en cliëntelisme en met het Stadshart is het droevig gesteld, om over de open verkeersgoot A9 maar te zwijgen..

    Moet ik hierover zwijgen om in Amstelveen te mogen blijven wonen?
    Als alle kritische burgers zouden oprotten (zoals jij suggereert) ontstond hier een neoliberale heilstaat met louter fans van wethouder Raat cs. Onze burgemeester woont trouwens in Wassenaar..

  7. Wanneer komt er uberhaupt een nieuwe Burgemeester? Wat blijft die overjarige hier nog doen? Zou zeggen ga terug naar Wassenaar en laat Amstelveen met rust.

Laat een antwoord achter aan Anti-VVD Annuleer reactie

Vul alstublieft uw commentaar in!
Vul hier uw naam in

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.