Cobra Museum zwaar op politieke maag

In cultuur versterking in het Stadshart wil het Cobra Museum een belangrijke rol spelen. Dat bleek tijdens de maandag gehouden ‘beeldvormende’ bijeenkomst voor raadsleden. Het museum heeft bezwaar aangetekend tegen het besluit van de gemeente in het vervolg niet meer jaarlijks € 1,2 miljoen structurele subsidie te geven, maar per project bij te dragen.

Het Cobra Museum heeft twee opties, maar beide kosten de gemeente geld. Die € 1,2 miljoen is dan wel het minste dat zij erin kan stoppen, vindt de directie. Als huisvesting in het bestaande gebouw blijft, moet er in elk geval een duurzame renovatie plaats vinden, met o.a. zonnepanelen op het dak, en is uitbreiding aan de orde.

Nieuwe doelgroep

“Met de huidige programmering proberen we, in aanvulling op het bestaande publiek, een nieuwe doelgroep te bereiken en zo het publiek te verjongen en te verbreden”, zei directeur Stefan van Raay in zijn presentatie. Voor de meeste raadsleden kwamen zijn plannen trouwens nogal onverwacht. Een probleem is volgens de fracties dat de financiële onderbouwing van die plannen ontbreekt. Ook de bestuursstructuur is onduidelijk. “De formele verhouding tussen directeur en bestuur is niet helder en er vindt een statutaire overschrijding van de zittingstermijn van een bestuurslid plaats”, zei Annelies van der Horst van het door de gemeente ingehuurde bureau DSP.

Volgens haar is het model van een raad van toezicht en een directie die als bestuur optreedt meer gangbaar in museumsector. Het bureau constateerde voorts dat pas de laatste twee jaren de begroting sluit, dankzij grote publiekstrekkers, het museum een fors negatieve continuïteitsreserve heeft en dat de nieuwe koers wel lijkt hersteleffect te hebben broos is. Overigens werd tot 2020 volgens het bureau constant met verlies gewerkt en is de winst van ruim drie mille op de exploitatie ook zeer bescheiden.

Twee jaar

Het Cobra Museum heeft bezwaar gemaakt tegen de gehanteerde methode om het aantal bezoekers te registreren. Bezoekersaantallen worden nu over een langere periode gemiddeld en dan vergeleken met andere musea. Maar het museum wil alleen de laatste twee jaar in de cijfers zien.

Financieel draagt de gemeente nu 56% van de kosten ervan, maar dat is volgens Van Raay minder dat de stedelijke musea van Alkmaar (67%) en Schiedam (69%). Maar die zijn stedelijke musea. Overigens werden geen musea genoemd waar de gemeentelijke bijdrage minder is dan 56%.

Stadshart

Sommigen ter vergadering vonden dat er naast het oude dorp ook een museum in Stadshart moet blijven. Die opmerking stond dan haaks op de overweging van JAN en Cobra één museum te maken, wat een probleem zou worden omdat het eerste vooral een cultuurondernemers-mentaliteit heeft.

Raadsleden uitten ook hun zorgen over overlappende activiteiten met andere culturele instellingen als de uitbreidingsplannen van Cobra doorgaan. Die vrees is volgens het Cobra Museum ongegrond, omdat er voortdurend en goed overleg is met de culturele strip. Dat er meer aandacht moet worden gegeven aan expats en jongeren is het museum overigens met de raadsleden eens, maar daarop is het beleid ook gericht.
Als Cobra in het Stadshart blijft, wil het een culturele entree naar het Stadsplein worden of een nieuw, duurzaam architectuurlandschap. Met onder meer een RTV Studio, ateliers, een leeszaal en plekken voor studenten, een theatertje en een filmzaal.

 Te klein
“Ik snap dat het een eerste stap is om ideeën te opperen, maar keuzes zijn altijd afhankelijk van kosten,” zegt raadslid Stieneke Kruijer van GroenLinks. “Ook al wil onze fractie investeren in cultuur en is het Cobra ons lief.”

Zij denkt wel dat het nu bestaande gebouw te klein is om innovatieve activiteiten te laten plaatsvinden. “Maar uitbreiden naar achter en omhoog stuit op bezwaar van omwonenden. Ik heb geopperd dat er misschien ook gekeken moet worden of uitbreiden naar beneden kan, we hebben tenslotte op het Stadsplein al een ondergrondse parkeer garage.”

De gemeente wil een onafhankelijke deskundige commissie adviezen te laten uitbrengen. “Vooral deskundigheid op kunstgebied lijkt me een noodzakelijke aanvulling voor de politiek”, zegt Kruijer, die overigens wel een beetje aanhikt tegen de nu door B&W bedachte projectsubsidie, omdat die een korte termijn programmering zou inhouden en lastig is om er een lange termijnvisie te ontwikkelen.

Gedachtengoed

Volgens Van Raay blijft de bestaande structurele gemeentelijke subsidie van € 1,2 miljoen een minimale bijdrage voor het voortbestaan van het Cobra Museum. Hij wil ook vasthouden aan het gedachtengoed van Cobra, inhoudende dat eigenlijk slechts kinderen niet-academische kunstuitingen beheersen en daarmee een impuls geven aan het democratisch principe dat in elk mens een kunstenaar/schepper huist.

De plannen van het Cobra Museum sluiten aan bij de door de gemeente gewenste ontwikkeling van de cultuurstrip en de traverse, vindt Van Raay. Het versterkt naar zijn mening de toekomst van het Stadshart en geeft, naast een boost om zowel cultuur als retail fysiek te blijven opzoeken, een belangrijke economische impuls aan de gemeente. Maar daar zijn dan vele miljoenen mee gemoeid.  Als het museum op dezelfde locatie blijf, is het intussen goed bereikbaar, vindt Van Raay.