De lokale partij Burgerbelangen Amstelveen (bbA) zegt voor transparantie en openbaarheid te zijn, maar maakt zich intussen druk over de gemeentelijke protocollen voor geheimhouding. Fractievoorzitter Ruud Kootker stelde daarover dinsdag vragen in de raadscommissie Algemeen Bestuur en Middelen (ABM) naar aanleiding van een publicatie in het Amstelveens Nieuwsblad, waaruit bleek dat tot tweemaal toe geheime stukken over de financiering van het project Allemanskwarter in Bankras niet voldoende was afgeschermd.
De stukken waren met een beroep op de Wet Openbaarheid van Bestuur (WOB) opgevraagd door wijkbewoner Ronald Vecht uit Bankras Kostverloren, die jurist is en in de buurt van de geprojecteerde bouw van het Allemanskwartier woont. Omwonenden zijn faliekant tegen de bouw en hebben de stichting Allemans Belang opgericht.
Slordig
Vecht had een financiële onderbouwing, met een beroep op de WOB gevraagd van het voorgenomen bouwproject Alleman. Omdat de gemeente vindt dat zij daarmee in een nadelige positie tegenover de projectontwikkelaar kan komen, waren stukken over geld weggelakt. Alleen was dit zo slordig gebeurd, dat met een beetje moeite de weggelakte delen toch leesbaar waren, schreven B&W aan de gemeenteraad. “Een incident”, reageerde wethouder Frank Berkhout, al vond SP-raadslid Adriaans het wel teleurstellend dat de gemeente tot tweemaal toe in de fout is gegaan. Zowel hij als Kootker vroeg zich af of geheimhouding wel voldoende is geborgd.
Geen gebruik
Daar bestaan wel protocollen voor, meldde Berkhout, die ook het thuis werken van medewerkers de schuld gaf. De gemeente schaft nu digitale middelen aan om herhaling te voorkomen. Overigens heeft de redactie van de krant zelf aan de gemeente het ‘lek’ gemeld, dat op de website was te zien, zonder er gebruik van te maken.
Kootker maakt zich trouwens om meer ‘lekken’ zorgen. In een vergadering van fractievoorzitters klaagde hij over het feit dat amstelveenblog.nl uit een door hem aan hen geschreven brief had geciteerd. Ook dat moest volgens hem geheim blijven.
Dringende reden
Erger nog lijkt hij de verbreking van de geheimhouding van de informatie over de bouw van het Allemanskwartier te vinden. “Er kunnen wel eens wettelijke of zeer dringende redenen zijn om bepaalde informatie niet aan de openbaarheid prijs te geven”, zegt hij, pleitend voor ‘de grootst mogelijke zorgvuldigheid’ bij het afschermen. Ruud Kootker zegt ook te hebben gehoord dat de NAW – gegevens van de verzoeker enige tijd zichtbaar zijn geweest. Berkhout zei dinsdag dat hij ook naar de verzoeker excuses had aangeboden.
Klakkeloos
Volgens Ronald Vecht is er bij de gemeente al meer fout gegaan, zegt hij in het Amstelveens Nieuwsblad. Hij wijst op het besluit van raad en college tot geheimhouding op grond van een totaal verkeerd artikel in de Gemeentewet en dan volgens die wet nog te laat ook. Het besluit tot geheimhouding is volgens hem ook klakkeloos genomen.
Intussen vindt zowel Vecht als GroenLinks-raadslid Kortekaas dat misschien wel teveel geheim wordt gehouden. De eerste is in elk geval zijn pleidooi voor openbaarmaking via juridische weg, tot de Raad van State toe, te laten klinken.
Bestuurlijke openheid -of zo je wilt: transparantie- blijft een uitgesproken zwakte van ons gemeentebestuur en het ambtenarenapparaat. In plaats van het uitgangspunt ‘alles is openbaar, tenzij’ lijkt de gemeente het adagium ‘alles is geheim, tenzij’ te hanteren. Meer dan eens op het krampachtige af.
Over die cultuur schreef interim burgemeester Bas Eenhoorn in 2018 een ambtsbericht aan de Commissaris van de Koning en daar zat geen woord Spaans bij. Maar het gemeentebestuur lijkt er niet van geleerd te hebben. Sterker nog, zelfs in strijd met hun eigen reglement houden ze bijvoorbeeld de presidiumvergaderingen geheim.
Ik weet nog goed hoe wethouder Raat, althans in het vorige college, meerdere malen vurig pleitte voor een cultuuromslag. Sinds het aantreden van het huidige college heb ik hem daar niet meer over gehoord. Mogelijk ‘meegezogen’ in de bestuurscultuur waar ongeveer iedereen al jaren tegenaan hikt.
Ter lering nog even het ambtsbericht van Bas Eenhoorn: https://www.amstelveen.nl/data/publicatie-website/ambtsbericht-bas-eenhoorn-inzake-bestuurscultuur/Ambtsbericht%20Bas%20Eenhoorn%20inzake%20bestuurscultuur.pdf
Heel juist.
Overheid en juridische zaken is een doolhof, ga ik nooit kunnen doorgronden. Ik ga dan graag terug naar de basis principes van dat ‘ingewikkelde ding’. Met alles wat ingewikkeld wordt moet je terug naar de basis principes.
Ik denk dat het basis principe is dat wij mensen, wij burgers allemaal autonoom zijn, verantwoordelijk zijn voor onszelf en onze omgeving. Om succesvol te zijn, om goed te kunnen samenleven, hebben we coördinatie nodig. Daarom hebben wij (mensen) 1)een overleg structuur nodig die de regels vaststelt, 2) een instantie nodig die alles beoordeelt tegen die regels en 3) een instantie die optreed tegen overtreders, namens ons dus, de bekende trias politica.
Wij burgers zijn de partijen die handelen, geld investeren en projecten doen, dat moet gebeuren op basis van die gestelde regels. De ‘overheid’ is in deze geen partij, de overheid is er namens en voor de burger. Gaat de overheid ‘geheime’ afspraken maken, dan wordt de overheid ook een ‘partij’, en dat is de overheid principieel niet.
Mijn stelling is dat de overheid NOOIT geheimen mag hebben, omdat dat het speelveld van de burgers juist ongelijk maakt, gelijke burgers gelijke afspraken. Nu is het dat burgers met speciale lijntjes geheime afspraken kunnen maken.