D66

De Nieuwezijds Voorburgwal was toen nog de Fleet Street van Amsterdam. Van de er aan gevestigde nationale kranten, zijn er inmiddels vele verdwenen of van karakter en locatie veranderd, zoals de Volkskrant, ooit – naast De Tijd – een rooms katholieke krant en eigendom van de katholieke arbeidersbeweging. Geen wonder dat de naast het Algemeen Handelsblad (ook weg) gevestigde horecaonderneming Scheltema als een journalistencafé werd beschouwd. Daar werd D66 (de D staat voor Democratie) in feite geboren. Ik zag er oprichter Hans van Mierlo en enkele andere journalisten, die mede-stichters waren. Het werd de enige politieke partij waarvan ik ooit lid ben geweest, omdat vooral het pragmatisme, dat die club predikte, mij aantrok. D66 belandde ook met vier zetels in de toen veel kleinere gemeenteraad en de fractie citeerde uit notulen van geheime vergaderingen. Dat gaf opschudding in het gezelschap, hoewel de vraag blijft of D66 dat nu nog zou doen.

Van Mierlo vond dat het volk meer te zeggen moest krijgen, waartoe hij streed voor onder meer een referendum en een gekozen burgemeester. Later zou wijlen burgemeester Harry Kamphuis, die inmiddels tot het bestuur van een internationale burgemeestersclub was doorgedrongen, mij toevertrouwen dat in wezen Nederland lul stond. Overal golden gekozen eerste burgers, terwijl hier een ingewikkelde benoemingsprocedure heerst. Kamphuis was ooit voor de benoeming, maar later – toen hij de realiteit zag – voor een gekozen burgemeester.

Verwijt

Ik werkte destijds voor het Amstelveens Weekblad en kreeg al gauw het verwijt dat ik alles door de bril van een D66-er bekeek. Sindsdien ben ik geen lid meer van welke vereniging ook. Inmiddels staat D66 ver van wat Van Mierlo wilde. Het is eigenlijk een ‘gewone’ partij geworden, die de ‘kroonjuwelen’ uit die begintijd afschudde (referendum, gekozen burgemeester en districtenstelsel, om maar wat te noemen). Hoewel die volgens Pechtold, vorige leider van de partij, alleen nog ‘onder de toonbank’ worden verkocht. Niet in de openbaarheid dus, wat ik destijds een van de sterke kanten van de partij vond. Maar zelfs de geheimzinnigheid heeft zij inmiddels met andere politieke partijen gemeen.

Dom

In de loop der jaren bleek het volk wat anders te willen dan D66. Dat was dus niet de bedoeling. Democratie is mooi, maar alleen als eruit komt wat D66 wil. Dan kun je met het volk geen houden, ook al zou dat wel het summum van democratie zijn. Dat verschilt niet zoveel van andere partijen. D66 noemt de meerderheid van het volk ‘radicaal’ of zelfs ‘extreem’ rechts en verzet zich daartegen. Democraten, heten de leden van de partij nog steeds. Kameraden, zou ook kunnen. Maar democratie mag nooit afwijken van standpunten van de partij om niet voor ‘dom’ versleten te worden.

Onderwijs

Tegenwoordig noemt D66 zich dé onderwijspartij, terwijl het onderwijs vrijwel nergens slechter is dan in Nederland als het om de basisvaardigheden (rekenen, lezen en schrijven, bijvoorbeeld) gaat. Ik geef daar niet D66 de schuld van, maar merk wel dat onderwijzers zich tegenwoordig met allerlei maatschappelijke items moeten bezighouden die niets te maken hebben met wat de school primair hoort te zijn.

Coalitie

In Amstelveen maakt D66 deel uit van de coalitie. Het is de tweede fractie ná de VVD. Raadslid Saloua Chaara hekelde woensdag het kabinet, dat bezuinigen wil wat het vorige (met óók D66 aan boord) te veel uitgaf. En de man van de ‘diepe zakken’ naar de EU heeft getransporteerd, de vergaarbak van geld verslindende oudgedienden in de politiek. Nou ja, Chaara vroeg hoe het Amstelveense college van B en W de Haagse bezuinigingen op o.a. cultuur en onderwijs denkt op te lossen in de vorm van extra gemeentelijke subsidies, zonder er blijkbaar bij stil te staan dat ook de gemeente minder door minder geld uit Den Haag wordt getroffen.  Fractievoorzitter Harmen van der Steenhoven vindt dat men zich lokaal niet met landelijke thema’s moet bemoeien, maar verdedigt dat Chaara dat wél deed met de vaststelling dat zij alleen vroeg wat de bezuinigingen van het kabinet concreet voor Amstelveen betekenen (voor bijvoorbeeld cultuur en onderwijs). Alsof het ooit door D66 bejubelde referendum en de omzichtige benoeming van Amstelveens burgemeester Tjapko Poppens dat niet doen. D66 is niet meer de partij waar ik ooit lid van werd. Maar dat was nog in de tijd van  Hans van Mierlo….