Hoewel op 1 januari de nieuwe Omgevingswet, die veel voor de gemeenteraad verandert en 26 andere wetten vervangt, werkt het daarmee samenhangende digitale systeem nog steeds niet goed. Het Digitaal Stelsel Omgevingswet (DSO), voor een goed contact tussen alle overheidsinstanties en hun archieven, werkt uiterst gebrekkig. Amstelveen zelf heeft de zaak wel op orde, maar is nu afhankelijk van DSO, zegt wethouder Frank Berkhout via een woordvoerster.
Meer dan de helft van alle publicaties mislukt, er zijn grote pdf’s-zorgen voor foutmeldingen en het systeem is nog niet stabiel genoeg, zegt onder meer senator voor GroenLinks Saskia Kluit, die zich zeer ongerust maakt en opheldering wenst van verantwoordelijk minister Hugo de Jonge. Hij heeft, nadat het van kracht worden van de wet herhaaldelijk is uitgesteld, nu geen uitstel meer.
Buizenpost
Maar uit gelekte informatie blijkt dat softwareleveranciers er anders over denken. Mislukkingen maken het systeem wankel. Lokale software van leveranciers communiceert niet goed met het landelijke centrale DSO-systeem, zegt de jurist Kasper Baggerman. Bij de ontwikkeling van het DSO zijn heel veel partijen betrokken, reageert Berkhout. “We zijn hierbij als gemeente afhankelijk van de softwareleveranciers die allerlei complexe koppelingen moeten aanbrengen tussen verschillende systemen.”
Hij vergelijkt het met een soort ‘buizenstelsel’, waarbij de gemeente ervoor moet zorgen dat de juiste informatie in de juiste buis terecht komt. “Maar op het aanleggen van het buizenstelsel hebben wij lokaal geen invloed; dit wordt vanuit het Rijk gecoördineerd. Vanuit de gemeente zorgen wij ervoor dat het DSO aan de ‘achterkant’ is gevuld met de juiste informatie, juridische regels en beleid. Dat proces is op tijd gereed.” Hij verwacht dat na 1 januari het systeem steeds beter wordt. “Het loket blijft continu in ontwikkeling en wordt gaandeweg steeds verder verbeterd.”
Ongecensureerd
Het falen blijkt uit een presentatie van begin september door het Kadaster en het Kennis- en Exploitatiecentrum Officiële Overheidspublicaties (KOOP). Zij ontwikkelen samen met Rijkswaterstaat de landelijke voorziening van het digitale stelsel. De planoloog Lieuwe Koopmans, die zelf eerder bij het DSO betrokken als softwareleverancier, meldt dat de uitgelekte presentatie een ‘ongecensureerd’ beeld geeft van het DSO. Officiële rapporten zouden ‘dusdanig herschreven’ zijn “dat er een te positief beeld van de voortgang ontstond”. Dit is het echte beeld en daarmee een heel waardevolle inkijk in de echte stand van zaken, schrijft hij op LinkedIn.
Vastlopen
Sandra Kluit betreurt het dat ze de informatie uit de presentatie via via (het werd haar door diverse softwareleveranciers toegezonden) onder ogen kreeg, en niet in officiële rapportages over de voortgang van het DSO is te vinden. “We worden al jaren geconfronteerd met het ontbreken van relevantie informatie. Rapporten worden niet gedeeld met de Kamers, en we krijgen steeds te horen dat het goed gaat met het DSO. Vervolgens horen we uit het werkveld dat het chaos is,” zegt ze. De kans bestaat dus dat het omgevingsloket voorlopig faalt en allerlei (overheids) partijen vastlopen in het systeem, waaronder Amstelveen. Kruit wil van De Jonge weten of hij kan garanderen dat de invoer van de Omgevingswet en het DSO verantwoord zal verlopen. “En als hij dan aangeeft dat de invoer verantwoord is, wil ik ook weten wanneer de overheid een acceptabele dienstverlening kan bieden,” zegt ze.
