Burgemeester Tjapko Poppens sjouwt in deze dagen van de ene vrijmarkt maar de andere en hetzelfde geldt voor kranslegging bij monumenten. Nauwelijks had hij een krans gelegd bij het namen-monument voor 166 Amstelveense Joden die na WO2 nooit terug kwamen, of hij moest op 4 mei ’s middags aantreden voor een kranslegging namens de gemeenten Amsterdam en Amstelveen in het Olympisch Stadion en ’s avonds bij het monument voor de gevallenen aan de Amsterdamseweg.
Bij de herdenking in het stadion ging het vooral over niet van de vernietigingskampen teruggekeerde sporthelden, onder wie ook de legendarische verslaggever Han Hollander, die rechtstreekse verslagen maakte voor de AVRO radiomicrofoon.
20 internationals
Samen met zijn vrouw Leentje Hollander-Smeer werd hij op 9 juli 1943 vermoord in Sobibor. Op 21 april 1940 speelde het Nederlands elftal in het Olympisch Stadion de door Hollander verslagen laatste wedstrijd voor de Tweede Wereldoorlog. Op 12 mei 1946 de eerste thuiswedstrijd na de bevrijding, waar Hollander dus niet meer bij was.
In de oorlogsjaren kwam niet alleen hij om, maar werden ook twintig voormalige internationals, de ene keer wél door direct oorlogsgeweld en de andere keer niet. Op deze Nationale Sportherdenking worden al die sporters herdacht, geordend op sterfdag. Het is dit jaar precies 75 jaar geleden dat het beeld van Prometheus van beeldend kunstenaar Fred Carasso van ter nagedachtenis aan de in de Tweede Wereldoorlog omgekomen sporters bij het Olympisch Stadion is geplaatst. Sinds 2005 vindt jaarlijks de Nationale Sportherdenking plaats. In 2022 werd tijdens de inhoudelijke bijeenkomst aandacht besteed aan de sporters achter de namen op het KNVB oorlogsmonument. Poppens legde samen met de Amsterdamse wethouder Simone Kukenheim (D66) een krans bij het beeld.
Prometheus
Frederico Antonio Carasso (1899-1969) vluchtte in 1934 uit Italië naar Nederland wegens het fascistisch regime van Mussolini. In opdracht van het Nederlands Olympisch Comité maakte hij het beeld van Prometheus, dat verwijst naar de figuur uit de Griekse mythologie, die het vuur stal van de goden om aan de mensen te geven. “Door Prometheus kon de mensheid zich ontwikkelen, waarbij het vuur symbool staat voor vrijheid, kennis en onafhankelijkheid”, zegt het NOC. Het vuur verwijst ook naar het Olympisch Stadion zelf, waar in 1928 voor de eerste keer in de geschiedenis het Olympisch vuur werd ontstoken.
Tot het comité Nationale Sportherdenking behoren Rabobankdirecteur Uğur Pekdemir en Heleen van Ketwich Verschuur, directeur van AmstelveenSport (foto met Poppens). De kransen in de vorm van de olympische ringen werden gelegd door bondscoach Louis van Gaal, Evgeniy Levchenko, KNVB-voorzitter Just Spee en Anneke van Zanen (NOC*NSF), Klaas-Jan Huntelaar (Ajax). Anneke van Zanen-Nieberg, voorzitter van NOC*NSF, was één van de sprekers tijdens de bijeenkomst. Lees hier (pdf 2 pagina’s) haar gehele toespraak.
Lees ook: Brochure Nationale Sportherdenking 2022 (pdf 11 pagina’s).
Herdenken houdt herinneringen levend,
echter niet automatisch de goede en wenselijke.
Ik heb mijn twijfels over herdenkingen.
Het zijn altijd dezelfden die eraan deelnemen en ook steeds dezelfden die er maling aan hebben of er zelfs door op kwade gedachten komen.
Herdenkingscultuur heeft – zoals iedere cultuur – zijn goede en kwade kanten.
Die foto van de bestuurders laat zien waar het bij veel herdenkingen om gaat.