SP slaags met B&W over daklozen

Een bus met ongeveer veertig daklozen, onder wie vier kinderen, is volgens de SP-fractie in de gemeenteraad op 5 augustus van Amstelveen naar Sluis in Zeeuws-Vlaanderen te zijn vertrokken. De fractie heeft daarover schriftelijke vragen gesteld aan wethouder Marijn van Ballegooien van welzijn. Volgens de fractie, die zegt al langer vraagtekens te zetten bij het gemeentelijke daklozenbeleid, belanden vrouwen die slachtoffer worden van huiselijk geweld met hun kinderen op straat.

De wethouder ontkent dat de lezing van de SP juist is. Het initiatief kwam volgens  hem van de gemeente Sluis en betrof mensen die geen binding hadden met Amstelveen. De gemeente zegt voor te lopen op andere gemeenten door mensen die geen urgentie hier kunnen krijgen te helpen elders woonruimte te vinden.

Hotel

“In plaats van ze te verwijzen naar een Blijf-huis worden ze ondergebracht in een hotel, waar ze dan tegen een gereduceerd bedrag een kamer kunnen huren”, meldt de SP. Door de gemeente wordt voor het hotel van diegenen wel € 400 per maand gevraagd. Volgens de SP is dat nog steeds teveel voor mensen die een inkomen op of onder het minimum hebben, hoewel de huur voor een woning minimaal hetzelfde bedrag zou vergen.

De fractie wil van B&W weten hoeveel daklozen er zijn in Amstelveen en op hoeveel daarvan het begrip ‘economisch’ (door scheiding) slaat. Ook vraagt zij welke criteria de gemeente hanteert, wie eigenlijk besluit door te verwijzen naar de Regenbooggroep of een Blijf-huis en of B&W wel weten van de bustoer naar Sluis.

Alleenstaande moeders

Ook in de bus zaten drie alleenstaande moeders met hun kroost, zegt de SP, die verder meldt dat het de bedoeling was de daklozen te interesseren in Sluis te gaan wonen. Zij kregen daar dan ook een aantal huizen te zien, overigens niet vanbinnen. Er werd ook aandacht besteed aan de scholen in de omgeving. “Een van de dakloze moeder hoorde dat haar kind wellicht op een Belgische school voor speciaal onderwijs zal worden geplaatst, want die is er niet in Sluis”, meldt de SP. “Wie er wil wonen moet bovendien een CV aanleveren om in aanmerking te komen. Een eis die vraagtekens oproept.”

Volgens haar zeiden de Amstelveense vrouwen nog na te willen denken over een eventuele verhuizing, onder meer omdat hun familie en netwerk Amstelveens zijn en hun kinderen zitten hier op school zitten. “Bovendien zijn de kinderen al getraumatiseerd door al het huiselijk geweld. Om dan te verhuizen naar een heel ander deel van Nederland, ver weg van familie en vriendjes, is dan een enorme stap.”

Thuiszorg

De fractie beweert dat in de dakloze periode de gemeente geen ondersteuning bood. “De vrouwen voelen zich onder druk gezet en worden bestookt met appjes van hun contactpersoon. Ze krijgen te horen dat ze het hotel moeten verlaten, omdat ze er niet langer dan zes maanden mogen verblijven. De CV moet zo snel mogelijk worden aangeleverd anders is hun kans op een verhuizing naar Sluis verkeken en staan ze weer op straat”, meldt de SP, die ervan uitgaat dat het de bedoeling is de vrouwen in de thuiszorg te laten werken, waar een ernstig tekort is aan personeel.

Gemeente vooruitstrevend

De gemeente laat weten daklozen te helpen met zoeken van een woning in regio’s waar wel woonruimte is en er sinds vorig jaar het dak- en thuisloosheidsprobleem hoog op de agenda te hebben  staan. “Hierbij is de gemeente Amstelveen vooruitstrevend te werk gegaan door onder andere in samenwerking met vastgoed te kijken naar tijdelijke huisvesting in leegstaande panden. Met het project ‘onder de pannen’ en een Parenthouse voor gescheiden ouders zijn er verschillende locaties voor daklozen.”

Zij zegt ook daklozen te helpen die geen binding hebben met de stad, noch woonurgentie kunnen krijgen, een woning te vinden in regio’s waar nog wel woningen zijn, zo mogelijk in combinatie met werk. Overigens moeten de betrokkenen daar wel zelf mee instemmen, als zij geen urgentie krijgen. “Amstelveen loopt hiermee voor op andere gemeenten”, is de mening van de wethouder. “Vaak hebben ze dan al meer dan een jaar in een hotel gezeten om de tijd te krijgen een woning te zoeken in Amstelveen of omgeving.”

Met behulp van geld voor de landelijke aanpak dakloosheid zijn volgens de gemeente grote stappen gezet voor tijdelijk huisvesten en begeleiden van economisch dak- en thuislozen. Dat zijn vooral mensen die door scheiding hun huis kwijt raakten.

Hotel vergelijkbaar met huur

Samen met de andere Amstelland gemeenten zijn diverse tijdelijke woonoplossingen gerealiseerd, laat Van Ballegooijen weten. En over de hotelkosten voor daklozen, waaraan de gemeente meebetaalt, zegt zij: “Cliënten hebben vaak werk en dus een inkomen of anders een uitkering waar ze de kosten die overblijven, vergelijkbaar aan huur, van kunnen betalen.”

Overigens begrijpt de wethouder dat daklozen zelf liever een woning in het zeer in trek zijnde Amstelveen willen. Maar de vraag is groter dan het aanbod. En inwoners met kinderen en een medische urgentie gaan voor. De gemeente: “Het is niet de bedoeling dat ouders met kinderen, met een binding met Amstelveen, dakloos worden. Gezinnen met kinderen komen, als ze geen dak boven hun hoofd hebben, in onze gemeente in aanmerking voor noodopvang.”

De gemeente zegt haar best te zien om een oplossing te vinden voor mensen die geen recht op noodopvang hebben. De Regenbooggroep doet de begeleiding van deze groep.”

Sluis

Wat de bus naar Sluis betreft, reageert de gemeente met de mededeling niemand in een bus weg te sturen. Volgens haar kan men in Amstelveen geholpen worden als men daar economisch dak- en thuisloos is. Zij heeft daarvoor tijdelijke noodvoorzieningen zoals hotelovernachtingen of verblijf in een tijdelijk appartement in een oud-kantoorgebouw. De gemeente zegt ook o.a. via de Regenboog Groep die inwoners te helpen in het vinden van ‘perspectief en een duurzame oplossing’.

Overigens verwacht de gemeente wel dat ook de gedupeerden, als zij dat kunnen, actief meedoen in de zoektocht naar een oplossing. “Een mogelijke oplossing is het vinden van een woonruimte elders, nu woonruimte in Amstelveen bijzonder schaars is”, geeft zij toe. “De Regenbooggroep biedt in Amsterdam ook begeleiding aan economisch daklozen. Zij waren daar bezig met een project werk en wonen in de gemeente Sluis, die daarvoor het initiatief nam. Drie Amstelveense gezinnen (die geen binding hebben met Amstelveen) konden ook gebruik maken van dit project. Het traject is erop gericht dat men eerst een baan zoekt voor de nieuwe inwoner en daarna wordt een woning gezocht. Om een passende baan te zoeken was het nodig dat de deelnemers aan het project een cv inleverden. Gezinnen konden geheel op vrijwillige basis aan dit project meedoen.”

Waarom wist niemand daar dan wat van?

“De raad heeft de aanpak dak- en thuislozen vastgesteld en kent de samenwerking en het ondersteuningsaanbod van de Regenboog Groep en dit beleid is nog verder in ontwikkeling.”

Wat zijn de criteria voor het daklozenbeleid?

“Er is in Amstelveen sinds dit jaar voor het eerst expliciet daklozenbeleid en dit beleid is nog verder in ontwikkeling. Het gaat om algemeen beleid, vastgesteld door het college van B en W op 15 juni jl.”

De gemeente verwijst ook naar de huisvestingsverordening, waarin de verdeling van schaarse woonruimte in het sociale segment is geregeld. Een en ander is nader gespecificeerd in uitvoeringsregels. Zie: https://www.amstelveen.nl/wonen-leven/product/wonen-in-amstelveen_woning-ver-huren_urgentieverklaring-huurwoning-aanvragen; https://www.amstelveen.nl/bestuur-organisatie/decentraleregeling/huisvestingsverordening-gemeente-amstelveen-2018; https://www.amstelveen.nl/bestuur-organisatie/decentraleregeling/uitvoeringsregels-wonen-amstelveen-2019.

Uitvoering

De gemeente verwijst daar ook naar als het om de huur van een hotelkamer gaat. “Het college heeft in samenwerking met andere Amstellandgemeenten en de gemeente Amsterdam vanaf eind 2020 met incidentele middelen van het rijk een start gemaakt met een uitgebreider ondersteuningspakket voor dak- en thuislozen (waaronder hotelovernachting en ondersteuning van de Regenboog Groep maar bijv. ook ‘Onder de pannen-voorzieningen’)”, zegt de gemeente. “Vooruitlopend op de uitwerking van regelgeving en criteria is al gestart met de uitvoering, omdat het college waar het kan dak- en thuislozen op de korte termijn opvang wil bieden en met hen zo snel mogelijk wil werken aan een lange termijn oplossing.”

Worden mensen wel naar Regenbooggroep en Blijf-huis verwezen?

“Ja, maar de capaciteit van de noodopvang van de Blijf-groep is beperkt. Voordat mensen daar worden opgenomen is een kritische screening aan de orde. In het algemeen geldt dat mensen die tijdelijk andere huisvesting vonden, bijvoorbeeld bij familie of in een hotel, niet worden opgenomen, tenzij de veiligheidsrisico’s dat noodzakelijk maken. Voorts verwijst de gemeente ook naar de maatschappelijke opvang in Amsterdam. Iedere situatie vergt maatwerk.”