Wethouder Marijn van Ballegooijen (PvdA) heeft, anders dan zijn voorgangster Maaike Veeningen, het boetekleed aangetrokken over de gemeentelijke behandeling van Vluchtelingen en gebrek aan toezicht op en informatie over de Stichting Vluchtelingen Amstelland (SVA). Daarmee reageerde hij in de vergadering van de raadscommissie Burgers en Samenleving woensdag eindelijk op acties van de SP, die tot nu toe door B&W en meerderheid van de gemeenteraad naar het land der fabelen werden verwezen.
Zonder toestemming van burgemeester en wethouders heeft SVA € 175.000 doorgesluisd naar de inburgeringstak (en aparte stichting) SVI, als zogenoemde lening. “Wij hebben gefaald als college door de problemen bij de inburgering niet tijdig op te pikken”, zei Van Ballegooijen. “Gelden die voor maatschappelijke begeleiding door SVA waren bedoeld, zijn naar SVI gegaan.” Die organisatie houdt zich vooral bezig met het bijbrengen van de Nederlandse taal aan vluchtelingen. ‘
Psychisch
De gemeente wil aansluiten bij VluchtelingenWerk West en
Midden-Nederland (VW WMN), een veel groter onderdeel van Vluchtelingenwerk Nederland. Dat heeft, behalve met een snel dalend aantal vluchtelingen in de regio, ook te maken met de financiering en nieuwe wetgeving die een veel grotere taal voor gemeenten inruimt. Er moet, volgens Van Ballegooijen, veel meer rekening worden gehouden met psychische problemen van de vluchtelingen. Dat komt ook neer op een andere benadering door gemeenteambtenaren.
Problemen
De SP, die de zaak van de vluchtelingen woensdag op de agenda had gezet, roept al jaren dat het met hen niet goed gaat, soms door demonstraties en zwartboeken, maar ook via eindeloze reguliere middelen als schriftelijke en mondelinge vragen. Van Ballegooijen is bezig met een verandering van beleid, wat nu is versneld door de geconstateerde problemen bij SVA. Maar de SP constateerde dat die er al lang waren en B&W steeds weigerden de gemeenteraad erover te informeren. Daar kan de huidige wethouder overigens persoonlijk weinig aan doen, zeiden diverse fracties.
Fouten
Van Ballegooijen zegt meer te willen werken uit de wijken en wijkcentra. De transformatie van zijn beleid zal wel tot het einde van het jaar duren, zei hij. “Maar het is heel moeilijk de fouten uit het verleden ongedaan te maken.” Het zijn, volgens de SP, ook fouten die door de meerderheid van de gemeenteraad, in elk geval door de coalitie, geenszins zijn erkend. In tegendeel: De SP kreeg de schuld van de ontstane onrust bij vluchtelingenwerk.
De fractie vindt het kwalijk dat bij de beantwoording van haar schriftelijke vragen, B&W al op de hoogte waren van de problemen bij SVA, zonder daarover met een woord te reppen. Ook de gemeenteraad is er niet over geïnformeerd. Dat kwam pas dezer dagen in een brief.
‘Ik ga er voor’
Coalitiepartijen VVD, D66 en PvdA probeerden in de raadscommissie de kool en de geit te sparen. Zij wilden wel dat het vluchtelingenwerk beter gaat, maar konden ook weer niet volmondig de SP opeens steunen. Ingenomen was die partij door wat PvdA-raadslid Suzanne Piet zei: ‘Ik ga er voor, samen met de SP’. Ze stond achter het nieuwe beleidsplan, vond dat B&W het vluchtelingenwerk beter had moeten controleren, maar als kersvers raadslid matigde zij zich niet aan over de geschiedenis te kunnen oordelen en richtte zich liever op de toekomst.
De wethouder zag overigens de betrokkenheid van SP-raadslid Marina Casadei bij vluchtelingen wel in. Dat was kennelijk anders dan B&W en gemeenteraad in het verleden deden. “Statushouders en vrijwilligers moeten zich hier thuis voelen.” Het gebouw van SVA wordt binnenkort verlaten, zei hij.
Teleurgesteld
Casadei had eerder haar teleurstelling over de lokale politiek
geuit. Volgens haar was de SP steeds de enige partij die volhield dat ook maatschappelijke begeleiding bij inburgering hoort en dat uitte via zwartboeken en demonstraties. Maar in een alleen door CDA, GroenLinks en ChristenUnie gesteunde motie in 2017 daarover zag geen van de andere partijen enig nut. Naar de mening van Casadei zitten Participatiewet en de Inburgeringswet elkaar in de weg. Van maatwerk, waarover iedereen in het raadhuis de mond vol heeft, is in het vluchtelingenwerk geen sprake, zei ze. “Er kwamen wel brieven van B&W aan de gemeenteraad, maar alleen om de andere fracties ervan te overtuigen dat het toch allemaal door de SP komt dat er zoveel onrust is ontstaan.”
Aanrommelen
Casadei stond opnieuw stil bij de casus van een invalide gevluchte vader, wiens zoon mantelzorger, die bij de gemeente stuk liep op muren van bureaucratie. De kreet dat iedereen die écht hulp nodig heeft die ook krijgt, laat in de praktijk vaak te wensen over, zei ze. Maar geen van de andere fracties bleek destijds verontwaardigd over het ontbreken van hulp. “Dit was een extreem schrijnende situatie, maar bij veel andere vluchtelingengezinnen spelen dezelfde problemen waarbij zijn tevergeefs doen op vluchtelingen werk. Terwijl dat toch hun belangen moet behartigen. Maar van de kant van de andere fracties bleef het oorverdovend stil,” zei Casadei. Volgens haar hebben SVA en SVI jarenlang kunnen aanrommelen met medeweten van B&W. Dat het schip nu zinkt, is mede aan de partijen in de gemeenteraad te wijten, zei ze.
Schaamte
De resultaten van SVI, tien die mille vraagt van de betrokkenen voor een inburgeringscursus, die zijn doorgaans moesten lenen. Voor verdere cursussen bleken gemeentelijke klantmanager en SVI niet thuis. “Hier zijn statushouders en ook sommige gezinsvormers ernstig benadeeld. Ik schaam mij diep namens de gemeente Amstelveen. Hoe kunnen wij dit nog goed maken?”
Van schaamte hadden met name de coalitiepartijen weinig last, maar zij steunden zonder veel toegeven aan de SP het op de toekomst gerichte beleid van wethouder Van Ballegooijen. Hoewel fractievoorzitter Kees Noomen van de VVD de door de SP aangespannen discussie wel belangrijk vond. Hij zag in Van Ballegooijen ‘een van de meest sociale’ wethouders van het college. “Het gaat er om dat wij heel dicht bij de mensen blijven. Daarbij zijn we wel afhankelijk van degenen die het voor ons doen, maar het is onacceptabel dat het niet goed gaat.”
En dat het nu pas boven tafel komt, zei Jacqueline Höcker van Actief voor Amstelveen (AVA). “Wij hadden dit eerder moeten weten.” Zij had er ook twijfels over of in de wijken werkende organisatie Participe het werk dat er nu bij komt wel aan kan.
Ongelukkig
“Hoe we het ook wenden of keren. We voelen ons allemaal
ongelukkig bij dit onderwerp”, zei CDA-raadslid Sandra van Engelen. Vluchtelingen hebben vaak heel veel meegemaakt en daar enorme trauma’s aan overgehouden. “Het is goed dat de SP dit onderwerp op de agenda heeft gezet. Wij willen dat mensen die zich als vluchteling in Nederland melden meteen zich aanpassen, de taal leren enzovoort. Maar het zou het CDA een lief ding waard zijn als bij de gesprekken ook ervaringsdeskundigen zijn. Anders gaat het niet lukken. Met alleen taal ben je er niet. De mensen zitten vaak met allerlei zorgen over hun achtergebleven familie enzovoort.”
De SP, zei Stieneke Kruijer van GroenLinks, heeft de gemeenteraad en B&W een spiegel voorgehouden. Zij betreurde het pas laat van de financiële problemen bij SVA en SVI op de hoogte te zijn gesteld.
Maw de VVD en D’66 e.a. hebben op dit punt in het verleden er een Janboel van gemaakt. Kijken of het nu beter gaat, maar ze hebben wel iets goed te maken, dat is wel duidelijk. Ik ben dan ook benieuwd naar hun initiatieven, want de VVD is tenslotte een partij van “aanpakkers” . Niet?
De Amstelveense politiek en hun kiezers houden meer van mooie woorden dan van daden. Het verschil tussen die woorden en de realiteit is schrijnend. De ambtenaren hebben echter vrij spel zolang zij het hun wethouders maar naar de zin maken. Die hele hofhouding moet op de schop.