Geen gewone ontmoeting, maar een prikkelende moet het zijn. Een zogenaamde Prokkel. Om verstandelijk gehandicapten meer te integreren in de maatschappij. Als het even kan ook in het bedrijfsleven. Daarover bogen zich dinsdag zo’n 50 vertegenwoordigers van doorgaans langs elkaar heen werkende organisaties, tijdens een netwerkbijeenkomst in het Jan van der Togt Museum. Het was een voorbereiding van de door stichting Prokkel eenmaal per jaar georganiseerde zogenoemde Prokkelweek, die van 3 tot en met 8 juni weer wordt gehouden.
Donderdag 6 juni is het de Nationale Prokkelstagedag, waarop verstandelijk gehandicapten een dagje mee kunnen lopen in een bedrijf of instantie. Maar die éne dag geeft – net als trouwens die éne week – precies het probleem weer. “De mooiste dag van het jaar”, zei een van de betrokkenen in een filmpje van Filadelfia, een van de organisaties die aan de wieg van Prokkel stonden. Wat komt er nou terecht van de wezenlijke integratie? Vroeg een deelnemer zich verzuchtend af. Marian Geling, manager van de stichting Prokkel, waar maar vier mensen (2,2 fte) werken (onder wie verstandelijk inderdaad mensen uit de doelgroep) lijkt optimistisch daarover. Is er minder dan critici van overtuigd dat bedrijven via verstandelijk gehandicapten pogen hun imago op te vijzelen. Zij vertelde over bedrijven en instanties die verder willen kijken dan die ene dag. Zo is langzaam maar zeker iemand uit de doelgroep tot een full time baan opgeklommen tot full time medewerker van het restaurant van de tweede kamer, wist ze.
Zelfvertrouwen
Als mensen met een verstandelijke beperking volop meedoen in de samenleving geeft dat hen zelfvertrouwen, zei wethouder Marijn van Ballegooijen (Welzijn). Amstelveen was deze keer de gastgemeente voor Noord-Holland. Volgens de wethouder ligt de grootste winst bij de samenleving, die niet voortdurend op meer presteren uit moet zijn, maar ook kwetsbaarheid tonen.
Taboe
Gelukkig speelden niet alleen degenen de hun beroep maakten van het praten over verstandelijk gehandicapten en zogenoemde coaches een rol, maar ook ervaringsdeskundigen. Merkwaardigerwijs was er nauwelijks enig verschil te ontdekken. Er moet op de weg naar de verstandelijk gehandicapten nog steeds een taboe worden doorbroken, was een van de conclusies. Maar ja, als het zover is, hebben degenen die dat voortdurend roepen geen werk meer…Het taboe betreft trouwens niet exclusief de arbeidsmarkt, vindt Prokkel. Het gaat om integratie in de samenleving.
Teams
De Prokkelweek wordt in Utrecht met de zogenoemde ProkkelSterrenslag geopend. Daar komen honderd teams uit heel Nederland met vijf deelnemers uit de doelgroep plus vijf van daarbuiten. Samen spelen zijn een sportieve zeskamp. Het is de bedoeling dat zij zo elkaars mogelijkheden leren kennen. “Zij kunnen veel meer dan je denkt”, was de overtuiging van een van de deelnemers in het museum. “En in wezen heeft iedereen wel een bepaalde beperking, dus hoort iedereen er bij.” Maar die boodschap, hoe waar misschien ook, is blijkbaar niet tot iedereen doorgedrongen. Een leidster van een kinderboerderij pleitte er voor dat verstandelijk gehandicapten op zo’n ‘prokkeldag’ minder afhankelijk zijn van de begeleiding. In het verlengde daarvan ligt natuurlijk de constatering dat vooroordelen zoveel mogelijk moeten worden weggenomen, waarop u eenmaal die begeleiding is gebaseerd. “Betutteling”, noemde iemand de aanpak die de doelgroep veelal ten deel valt.
Sfeer
In plaats van programma’s om verstandelijk gehandicapten naar een integrale plek in de samenleving te sturen moet er een ontmoeting zijn. “Dan krijg je een heel andere sfeer”, zei Geling, die visie van haar stichting uitdragende. “Maar dan wel een prikkelende ontmoeting.”
Intussen stond in het Jan van der Togt Museum allerlei manifestaties die speciaal voor verstandelijk gehandicapten waren georganiseerd, zoals een modeshow met gebruikte kleding voor het Leger des Heils, een evenement waarbij zij zelf muziek maken of zingen enzovoort. En donderdag 6 juni is er een zogenoemde beleidsprokkel, waar mensen met een verstandelijke beperking praten met medewerkers van een ministerie, een gemeente of een bedrijf. Over bijvoorbeeld de toegankelijkheid (fysiek en digitaal), inspraak, taalgebruik, social media, bewegen, leefstijl enzovoort.
