Er komt weer een zogeheten Elsrijklezing. Op donderdag 25 april om 20.00 staat het boek ‘Elrijk in Oorlogstijd’ centraal in Huis Elsrijk aan de Graaf Aelbrechtlaan 138. De ondertitel luidt ‘Bijzondere verhalen uit een gewone buurt in Amstelveen’. De Denkersclub en de werkgroep Historisch Elsrijk, beide van Stadsdorp Elsrijk, verzorgen de lezingen samen met boekhandel Blankevoort aan de Rembradtweg. Tijdens de bijeenkomst wordt ook het ter gelegenheid van het tienjarige bestaan verschijnende boek aan wethouder Herbert Raat (Erfgoed) aangeboden.
Stan Meuwese, Juliette Pierens en Arthur Dijkstra tekenden voor tekst en vormgeving van het boek.
Forensen
Achthonderd huizen in 22 straten: dat was Elsrijk in 1940. Een nieuwbouwwijk volop in ontwikkeling. Elsrijk was bedoeld als woonplek voor forensen uit Amsterdam, de ‘pyjama van de hoofdstad’, zoals heel Amstelveen werd genoemd in een jubileumboek van het Amstelveens Weekblad.
NSB
Er woonden NSB’ers in de wijk: mensen die bang waren dat wat zij bereikt hadden en waarmee zij tevreden waren, verkwanseld zou worden. Er woonden ook Duitse Joden, verdreven uit nazi-Duitsland, hadden zij hier – zo was hun hoop – een veilige plek gevonden. Er woonden nogal wat ambtenaren in de buurt. De groeigemeente Nieuwer-Amstel, zoals Amstelveen tot 1964 officieel heette, had mensen nodig bij de aanleg van de nieuwbouw. Er woonden ook actieve gereformeerden, conservatieve liberalen en maatschappijkritische socialisten door elkaar.
Pauluskerk
In Elsrijk werden vanaf mei 1940 honderden Duitse militairen ingekwartierd. Veel woningen rond de Pauluskerk, op de Keizer Karelweg en rond de speelweide (nu Ruijschpark) werden gevorderd. Maar in de wijk waren ook mensen die in verzet kwamen. Zij hielpen onderduikers, bespioneerden de Duitsers en dwarsboomden allerlei Duitse onderdrukkingsmaatregelen.
Er liggen in Elsrijk voor tien huizen nu 27 struikelstenen ter nagedachtenis van Joodse buurtbewoners die in Elsrijk hun laatste vrij-gekozen woning hadden voordat zij gedeporteerd en vermoord werden.
Elsrijk bestond in de oorlogsjaren uit het Tuindorp (rond de Van der Ghiesenstraat), de buurt rond de Pauluskerk en de buurt rond de speelweide (nu de Kruiskerkbuurt). Elsrijk-Zuid was wel gepland, maar niet gebouwd en waar nu de Beneluxbaan de grens vormt van het huidige Elsrijk-Oost, liep toen nog de Middenweg met boerderijen tussen de weilanden.
Eerste exemplaar
Stan Meuwese, Juliette Pierens en Arthur Dijkstra hebben een ruim geïllustreerd boek samengesteld met bijzondere verhalen uit Elsrijk in oorlogstijd. Een aantal van die verhalen worden op 25 april gepresenteerd door diverse buurtbewoners, in aanwezigheid van mensen die er getuige van waren. Het eerste exemplaar krijgt dus Herbert Raat. De gemeente Amstelveen en het Stadsdorp Elsrijk hebben de uitgave financieel mogelijk gemaakt. Hierdoor kan het boek gratis ter beschikking worden gesteld aan iedere buurtbewoner die geïnteresseerd is (via een speciale bon in de Wijkkrant Elsrijk, die begin mei verschijnt). Buurtbewoners die de presentatiebijeenkomst bijwonen krijgen het ter plekke mee. Het boek zal voor € 15,00 te koop zijn bij Boekhandel Blankevoort en Venstra.
De inloop op 25 april is van 19.30 uur af. Wie er bij wil zijn, kan zich aanmelden via elsrijklezing@stadsdorpelsrijk.nl.
