Op zaterdag 14 september, de Open Monumentendag, is tussen 10.00 en 17.00 uur ook de Kruiskerk aan de Van der Veerelaan 30A open voor belangstellenden. Er zijn allerlei activiteiten georganiseerd, ook voor de kinderen. De Kruiskerk is in meer dan één opzicht bijzonder en sinds 2011 rijksmonument. Zowel de architectuur, de kunst in de kerk als de ligging in het park aan de oostelijke kant van de siervijvers op de Charlotte van Montpensierlaan maken een bezoek meer dan de moeite waard.
De Kruiskerk kwam tot stand in de zogenaamde vroege wederopbouwperiode van vlak na de Tweede Wereldoorlog. De kerk met de bijna duizend raampjes in de zigzaggende gevels was vernieuwend.
Marius Duintjer
Het gebouw is een totaalontwerp van de bekende architect Marius Duintjer, het interieur hoort bij het ontwerp van de kerk, net als het voorplein en het door de Amstelveense landschapsarchitect en directeur van de Plantsoenendienst Chris Broerse aangelegde park. Voor bezoekers van de Open Monumentendag op is er een audiotour beschikbaar. Op tien plekken in de kerk zijn met de mobiele telefoon QR-codes te scannen, waarna bij het betreffende object een uitleg wordt gegeven. Bezoekers wordt gevraagd eigen oortjes of koptelefoon mee te nemen. Ook is er een uitgebreide tentoonstelling ingericht over de Kruiskerk. Foto’s, ontwerpen en schetsen van de architect en andere documenten geven een beeld van de totstandkoming van de Kruiskerk in 1951. Verder is er aandacht voor de kerk als rijksmonument en worden kunst en erfgoed van de kerk toegelicht. Vrijwilligers geven bezoekers uitleg over de beplanting op het voorplein van de kerk.
Orgel
De Kruiskerk beschikt over een monumentaal orgel, waarvan de klankkast eveneens een ontwerp is van architect Marius Duintjer. Tijdens de Open Monumentendag geeft Henk Trommel, de vaste organist van de Kruiskerk, een toelichting op het orgel en kunnen bezoekers genieten van zijn orgelspel.
Zorgboerderij
Bezoekers van de Open Monumentendag kunnen ook kennis maken met biologische producten van zorgboerderij De Meent, die voordelig zijn aan te schaffen. De organisatoren verwachten thee, verse groenten, kruiden en eieren, alles ecologisch geproduceerd en zelfgemaakt / geplukt door de deelnemers en vrijwilligers op de boerderij. Daarnaast bestaat het aanbod uit onder meer zelf gemaakte broodplanken en Calendula-zalf. Zorgboerderij De Meent wordt financieel ondersteund door onder meer de Diaconie van de Protestantse Kerk in Amsterdam en de Diaconie van de Protestantse Gemeente Amstelveen-Buitenveldert.
‘Montmartre’ in Elsrijk
Kinderen kunnen de Kruiskerk tekenen, een hele uitdaging door de zigzaggende wanden en honderden raampjes. Bij slecht weer kunnen onderwerpen uit de kerk gekozen worden om na te tekenen.
De tijd waarin de Kruiskerk is gebouwd – de jaren 1949 en 1950 – was een bijzondere periode. Na armoede in en vlak na de Tweede Wereldoorlog brak al snel een welvarender leven aan. Nog niet alles was beschikbaar en tot 1952 waren diverse goederen nog slechts ‘op de bon’ verkrijgbaar. De Kruiskerk wil tijdens deze Open Monumentendag dit tijdsbeeld van de wederopbouwperiode terughalen. Zo is er de oudste, nog rijdende 2CV in Nederland die dateert van 2 februari 1951 te zien. De auto was 99 dagen oud toen de Kruiskerk op 11 mei 1951 in gebruik werd genomen.
Ook zijn er diverse gebruiksvoorwerpen te zien uit die tijd, zodat de bezoeker zich mee teruggenomen voelt in de tijd waarin de Kruiskerk werd gebouwd.
