De strijd tegen hitte in kas-demo

“Ik wil dat gaat lukken”, zei wethouder Floor Gordon donderdagmiddag in de hittekas op het Hittekas, officieel de ‘Heet-hè-kas’. Haar bedoeling was dat men daar de te verwachten hitte ervaart die volgens experts tot stress kan leiden. De temperatuur in de kas was 45 graden, hoewel ontwerpster Fides Lapidaire ervan op enig moment niet verder kwam dan 37,5. Leiden was de eerste gemeente waar de kas stond en onder het motto ‘beter goed gejat dan slecht zelf ontwikkeld’ reserveerde Gordon de donderdagmiddag voor Amstelveen. Daar mochten inwoners, op het Stadsplein, ook met de temperatuurstijging kennis maken.

Dat het warmer gaat worden in de toekomst door de klimaatverandering, daarvan is zij als wethouder Duurzaamheid en onder meer Groen (D66) overtuigd. En primair wil Floor Gordon met groen en water strijden voor de gezondheid van de burgers.

Eenzaam

Daarbij denkt zij onder meer aan de ouderen, die weliswaar langer zelfredzaam zelfstandig moeten wonen (verzorgingshuizen zijn verdwenen), maar door de bank genomen niets hebben geleerd over steeds stijgende temperaturen. Overigens lijkt haar hittebestendigheid en wat daarvoor nodig is niet alleen gericht op het Stadshart, maar ook op de rest van Amstelveen, waar de nieuwere wijken ook kennelijk niet voldoen aan de eisen. Gordon werd trouwens omgeven door veel gemeenteambtenaren. De beleidsmakers onder hen, die zich bezig houden met verkoeling, voelen zich vaak eenzaam, zei Gordon. In elk geval wil zij voor het in de toekomstige ontwikkeling van het eindelijk ‘bruisende’ Stadshart terdege rekening houden met heter worden. Verkoeling levert een bijdrage aan een gezondere stad, vindt zij. Lapidaire noemt hitte een topsport. “Je  vraagt van de mensen topsport te bedrijven.” In het Stadshart, waarvan Unibail-Rodamco-Westfield goeddeels eigenaar is, heeft de gemeente die nodig voor de resterende openbare ruimte. Voor de uitvoering van de op stapel staande plannen.  Daar heeft Gordon met haar collega Adam Elzakalai, die over het Stadshart gaat, veel over gepraat. Met name over de strijd tegen de hitte; de toekomstige ontwikkelingen moeten daarmee in lijn zijn. Ook de druk op Rodamco wordt een beetje opgevoerd, zegt zij. Overigens herinnert Sander Mager dat toen hij 21 jaar geleden fractievoorzitter was van GroenLinks in de gemeenteraad al over een ‘bruisend’ Stadshart werd gesproken. Het is er nu, behalve tijdens evenementen, nog niet, geeft Gordon toe. Mager is tegenwoordig bestuurder van het waterschap Amstel Gooi en Vecht en vicevoorzitter van de Unie van Waterschappen. Het is zijn mening dat het Stadsplein niet zonder water kan. Dat vindt eigenlijk ook Floor Gordon die op een kaart in de kas laat zien dat behalve de fonteintjes er bij de herontwikkeling minstens een andere waterpartij bij komt.

Particulier

Als het Stadshart of Amstelveen een hitte-eiland wordt, verwacht men ook – in elk geval Floor Gordon – dat particuliere eigenaren iets gaan doen, zegt zij. Dat verwacht zij niet alleen van Unibail-Rodamco-Westfield, maar ook van de corporatie Eigen Haard en particuliere verhuurders, die beide ook sociale woningen verhuren. Voor een groen dak of gevel geeft de gemeente bijvoorbeeld subsidie, maar die gaat volgens Gordon voornamelijk naar de min of meer rijken. “Het subsidiebeleid is er teveel voor de rijken.” Huurders hebben veelal in wezen niets te zeggen over hun woning. Als de gemeente zegt dat er geld is voor ‘inwoners en bedrijven’ komt dat vaak bij eigenaren terecht.  Over 2050 wordt te weinig nagedacht, vindt Gordon. Men is blij met de zomerse temperaturen, zeker in deze zomer die op dat gebied weinig om het lijf heeft. Water wordt steeds schaarser en in de toekomst wordt het watervraagstuk steeds nijpender, denkt Mager. Dan duiken vragen op als: Is er voldoende water ter bestrijding van de hittestress? En water is volgens hem ook nodig voor het toenemende groen en ter verkoeling.

Gordon denkt primair aan kwetsbare groepen, zoals ouderen en mensen men door artsen vastgestelde fysieke kwalen. “Elk jaar overlijden volgens het RIVM tweehonderd mensen door hitte”, zegt zij. “Dat kan alleen maar meer worden als wij er niets aan doen.” De oplopende hitte, waar nu nog te weinig bij wordt stil gestaan, is nu al een probleem voor de zorg, die over speciale protocollen daarover beschikt en nu al te maken heeft met uitval wegens hitte van personeel, zegt zij.

 Stadshart

Niet voor niets stond de ‘Heet-hè-kas’ op het Stadsplein, dat ook volgens Floor Gordon nog niet het bruisende element van de stad is, waar al decennia over wordt gepraat. Al gelooft zij niet dat het concurreert met het Oude Dorp, waar ook kosten noch moeiten worden gespaard om er een recreatief- en horecacentrum van te maken. Maar er staan voor het Stadshart nieuwe ruimtelijke plannen op stapel, waar ook de hitte en de bestrijding daarvan een rol in speelt. Ook in de nieuwere wijken mist Gordon vaak de aandacht voor de hitte. “Bij de vele nieuwe bouwprojecten, met woningen van maximaal vijftig vierkante meter, waar we er echt wel veel van bouwen, is de verkoeling een belangrijk aandachtspunt. Dat brengen we ook in bij projectontwikkelaars.” De verkoeling op het Stadsplein kan wat haar betreft beter. Op de in de kas gehangen impressies waren bomen te zien. Maar de impressies kwamen nog niet overeen met de plannen. Bomen lijken er sowieso niet kunnen komen, wegens de wirwar van leidingen onder het plein.