“Het is heel belangrijk dat deze bunker blijft bestaan”, zei Nienke van Kuiken maandag. “Mensen hebben hun leven in de oorlog gegeven.” Zij woont al zeventig jaar in Canada, maar weet nog goed hoe haar vader de tweede wereldoorlog als predikant van de Dorpskerk hier doorbracht. Met zijn vrouw Riemke zat hij het verzet. In 1946 werd hij predikant voor Nederlandse immigranten in Canada.
De bunker aan de Wolfert van Borsselenweg, dicht bij de Pauluskerk (een centrum van verzet en onderduikers in een volledig Duitse wijk) heeft de laatste jaren, sinds fotograaf Anko Stoffels die wilde kopen, tot een juridische strijd tussen gemeente en omwonenden geleid. De laatsten richtten de vereniging ‘Sloop de Bunker’ op.
Kleine vergaderingen
De gemeente won alle processen, maar het zorgde wel voor vertraging. Nienke van Kuiken was er bij toen wethouder Herbert Raat namens de gemeente een beheercontract tekende met Erwin van der Laan van Heem Locaties. Behalve voor educatieve doeleinden, kan het bijvoorbeeld voor kleine vergaderingen worden gebruikt, suggereerde Raat. De familie Van Kuiken heeft een schat aan informatie, via documenten, aan de gemeente overgedragen. Nienke’s vader was van 1937 tot 1947 aan de Dorpskerkgemeente verbonden. Het verhaal over het gezin Van Kuiken in de WOII wordt vertelt via een tentoonstelling om de bunker.
Monument
Nu de bunker onherroepelijk is aangewezen als monument, volledig gerestaureerd en in gebruik is voor educatieve doeleinden draagt de gemeente het dagelijks beheer van de bunker over aan Heem Locaties. Dit schooljaar kunnen scholen de bunker bezoeken in het kader van het lespakket Historisch Besef. “Nu het beheer in goede handen is, sluiten we een bewogen periode rondom de bunker af”, zegt wethouder Raat (monumenten). Hij hoopt dat nog vele generaties kunnen leren van dit kleine gebouwtje dat de gemoederen al sinds de bouw in 1943 bezighoudt. “Dat kinderen naar een fysieke locatie kunnen om te leren over de Tweede Wereldoorlog is van grote meerwaarde. Zij leren onder meer het verhaal van de familie Van Kuiken die veel Amstelveners geholpen heeft tijdens de oorlog. We willen Nienke van Kuiken bedanken dat zij de collectie van haar ouders aan de gemeente heeft geschonken, zodat huidige en toekomstige generaties hiervan kunnen leren.”
Cultuureducatie
Cultuureducatie Amstelland heeft de bunker ingericht met informatiepanelen en vitrines over Amstelveen tijdens de Tweede Wereldoorlog. Een van de verhalen die wordt verteld is dat ds. Jelle van Kuiken, als predikant in de Dorpskerk tijdens de oorlog, samen met zijn vrouw Riemke, veel hulp geboden aan de Amstelveense bevolking; vooral aan de hongerige kinderen waarvoor hij onderdak zocht in Groningen, waar de omstandigheden iets beter waren. Samen met wethouder Raat bekeek Nienke van Kuiken de informatiepanelen over en de spullen van haar ouders die tentoongesteld worden in de bunker. Zij is zo nu en dan terug in haar oude woonplaats. “Ik ben heel blij dat dit behouden blijft”, zei ze maandag.
Heem Locaties
Heem Locaties is een organisatie die verschillende locaties, veelal historisch waardevolle panden of huisjes in het groen, beheert en verhuurt voor vergaderingen of bijeenkomsten. In Amstelveen beheert zij bijvoorbeeld de Annakerk, de voormalige synagoge aan de Randwijcklaan 13 en de dito beheerdershuisjes in de heemparken en het Amsterdamse Bos. De gemeente heeft overigens tonnen uitgegeven voor het opknappen en de juridische strijd voor het behoud van de bunker, die nu een metamorfose onderging.
Foto (vlnr): Van der Laan, Nienke van Kuiken en wethouder Herbert Raat.
De gemeente heeft overigens tonnen uitgegeven voor het onherkenbaar maken van de oorspronkelijke functie van het stenen gebouwtje.
Hoeveel scholen hebben al gebruik gemaakt van die betonnen schuur, pardon bunker? En hoeveel vergaderingen zijn daar al belegd?
Ik denk dat er een efficiënter gebruik van gemaakt wordt, indien men het inricht als schaftlokaal voor plantsoenmedewerkers, maar ik kan het natuurlijk altijd mis hebben.
Plantsoenmedewerkers gaan heus niet in een raamloos hok zitten. Maak er een minibioscoopje van, nu Pathé niet doorgaat.