Ondanks de oververhitte woningmarkt is het totaal aantal hypotheekaanvragen in het vorige vierde kwartaal met 17 procent gestegen in vergelijking met dezelfde periode in 2020. Dit is vooral het gevolg van een explosieve stijging van het aantal aanvragen voor het oversluiten van een bestaande hypotheek (+91 procent). De sterkste stijging doet zich voor onder 55-plussers (+104 procent), zo blijkt uit de Hypotheekindex van De Hypotheker.
Wegens het tekort aan seniorenwoningen en de lage hypotheekrente kiezen veel ouderen er niet voor om te verhuizen, maar de hypotheek op hun bestaande woning over te sluiten. Volgens de Amstelveense franchisenemer Chris der Salm van De Hypotheker gaat dit ten koste van de doorstroming op de woningmarkt. Het aantal hypotheekaanvragen voor de aankoop van een woning is in het vierde kwartaal dan ook verder gedaald.
Prijsstijging
De gemiddelde prijsstijging voor een koopwoning bedroeg vorig jaar ruim 20 procent, wegens de grote schaarste aan woningen. Niet eerder was die zo hoog. Hierdoor was in het vierde kwartaal van 2021 voor het eerst minder dan de helft van alle hypotheekaanvragen (46 procent) bedoeld voor de aankoop van een woning. Het aantal hypotheekaanvragen voor de aankoop van een woning daalde in het vierde kwartaal van 2021 dan ook flink (-15 procent) ten opzichte van dezelfde periode in 2020. Op dit moment is bijna een derde (32 procent) van alle hypotheekaanvragen afkomstig van oversluiters. Het aantal hypotheekaanvragen bestemd voor oversluiten is daarmee in één jaar tijd bijna verdubbeld. Vooral in de noordelijke provincies – Drenthe (+204 procent), Friesland (+159 procent) en Groningen (+131 procent) – was in het afgelopen jaar sprake van een bovengemiddelde stijging. Ook in vergelijking met het vierde kwartaal van 2019 steeg het aantal oversluiters fors (+56 procent). Daarnaast wordt bijna één op de vijf (19 procent) hypotheekaanvragen gebruikt om de eigen woning te verbeteren
Senioren blijven zitten
Het aantal hypotheekaanvragen van 55-plussers voor de aankoop van een woning is in het vierde kwartaal van 2021 gedaald naar slechts 26 procent van het totale aantal binnen deze leeftijdscategorie. Meer dan de helft ervan de was bedoeld voor oversluiten (54 procent). In het vierde kwartaal van 2020 was dat nog 37 procent en 44 procent voor het aankopen van woningen. Dit duidt volgens Der Salm op een groot tekort aan seniorenwoningen in alle regio’s.
“Ondanks een lichte stijging van de hypotheekrente in het vierde kwartaal van 2021, kan het vanwege de lage hypotheekrente nog steeds gunstig zijn een hypotheek over te sluiten en dat is zichtbaar in de cijfers”, zegt hij. “Uit onze analyse blijkt dat vooral 55-plussers ervoor kiezen hun hypotheek over te sluiten. Zo kunnen ze profiteren van lagere maandlasten en daarnaast zetten veel senioren de overwaarde van hun huis in om hun kinderen of kleinkinderen te helpen met de aankoop van een woning.” Volgens hem is de keerzijde ervan dat steeds meer ouderen in hun bestaande woning blijven en de doorstroming op de huizenmarkt niet op gang komt. “Wij roepen de nieuwe minister van Volkshuisvesting dan ook op om, naast het bouwen van starterswoningen, vol in te zetten op de bouw van levensbestendige woningen. Alleen zo kan de doorstroming óók voor andere leeftijdsgroepen op gang komen en hebben ook jongere generaties uitzicht op een betaalbare woning.”
Bekijk hier de infographic van de Hypotheek Index Q4 2021.
