Voormalig PvdA-raadslid Harry van den Bergh (geboren 1 april 1942 in Amsterdam) is vrijdag overleden. Hij werd 77 jaar en was acht jaar lid van de gemeenteraad (2006-2010 en 2014-2018). Volgens Arnout van den Bosch was hij een gewaardeerd van de fractie. In de laatste jaren van zijn raadslidmaatschap kwam hij dicht bij het lokale PvdA-standpunt, wat ooit de partij deelname aan de coalitie kostte, dat doorstroming – centraal in het woningmarkt-beleid van B&W – was mislukt. Hij behoorde tot de Liberaal Joodse Gemeente.
Omdat hij niet bang was om kritiek te leveren op het woonbeleid (hij pleitte voor meer sociale huurwoningen), leek hij soms de coalitie min of meer in gevaar te brengen, waaraan de PvdA door 180 graden op dat gebied te draaien, weer deelnam.
Integer
Harry Jacob van den Bergh, ook zeer actief in de Joodse gemeenschap, nam onder meer het initiatief voor een verordening over integriteit van bestuurders en raadsleden en vond hij dat het steeds meer geven van macht aan een regiobestuur de democratische legitimiteit mist. Sommigen vonden dat merkwaardig omdat hij wegens een vermeend gebrek daaraan destijds de Tweede Kamer, waarvan hij van 1977 tot 1987 lid was, verliet. Hij kwam in opspraak door het verhaal dat hij op basis van voorkennis aandelen van Fokker kocht. Zelf heeft hij dat altijd ontkend en het is ook nooit bewezen. Tegen Trouw zei hij in 2017: „Er was geen reden om op te stappen, maar ja, ik hoef niet uit te leggen wat er gebeurt als De Telegraaf met zo’n verhaal aan de haal gaat en Wim Kok nerveus wordt. Het is een dramatisch slechte tijd geweest voor mij.”
Scherp
Van den Bosch: “In het debat in de Raad was hij scherp en nauwkeurig. Een genot om naar te luisteren en van te leren. De democratische legitimiteit van de Metropoolregio, of beter het gebrek daaraan, is door hem geregeld aan de orde gesteld. Er werden besluiten genomen over onze regio, terwijl de vertegenwoordigers niet rechtsreeks worden gekozen.” In die gemeenteraad hield men zich volgens Van den Bergh bezig met de details, terwijl het debat beter gevoerd zou moeten worden over de politieke verschillen. De fractie begreep dat Van den Bergh duidelijke, goed beargumenteerde opvattingen had, die hij niet snel losliet. “Om hem van het tegendeel te overtuigen moest je heel goede argumenten hebben. Dat scherpt je eigen denken en vaak had hij gelijk.”
Gehalte
Ook bij zijn afscheid uit de lokale politiek bleek dat hij zich zorgen maakte over dat politieke gehalte van de gemeenteraad, waardoor kiezers van een partij niet begrepen dat die toch met de meerderheid mee stemde. Blijkbaar was het ook voor hem een vraag waarom er tien partijen in de raad moeten zitten als die toch grotendeels hetzelfde stemmen.
Het verlies van zijn vrouw en een heupoperatie maakte zijn leven de laatste twee jaar zwaar, weet de fractie in de gemeenteraad. Zij wenst zijn kinderen, kleinkinderen en alle naasten heel veel sterkte toe.
Kritisch
Zowel aan de PvdA, hoewel kopstukken van die partij hem bezoedelden, als aan de luchtvaart bleef hij trouw. Hij wordt een sociaal democraat in hart en nieren genoemd, hoewel sommigen in zijn partij hem wegens zijn toenemende bezit meer een VVD-er dan een echte socialist vonden. Zij gingen hem beschouwen als een salonsocialist. “In de fractie wist hij ons uit te dagen op de politieke vraag van een dossier”, laat fractievoorzitter Esther Veenboer weten. “Ook op afdelingsvergaderingen wist hij de juiste kritische vragen te stellen. Door zijn brede kennis en ervaring heeft hij onze fractie gestimuleerd en omhooggestuwd.”
Overigens nam hij bij de jongste verkiezingen voor de gemeenteraad een onverkiesbare plaats op de kandidatenlijst in, waarna hij de eer aan zichzelf hield en van de kandidatuur afzag. De brede waardering die hem ten deel viel, bleek door de staande ovatie die hij kreeg bij zijn afscheid van de Raad in 2018.
Kunst
Hij was ook een kunstliefhebber en verzamelaar en had een grote liefde voor toneel. Zijn kunstcollectie is in 2018 tentoongesteld in Museum JAN. Na zijn afscheid van de gemeenteraad werd hij op verzoek van B&W adviseur van de Amstelveense Adviesraad voor Cultuur, omdat de gemeente eigenlijk niet tevreden was met de gang van zaken op dat gebied.
Vorrink
Van den Bergh begon bij de partij in 1970 als wetenschappelijk medewerker van het Koos Vorrink-Instituut, waarna hij stafmedewerker van de Kamerfractie werd en daarna internationaal secretaris. Korte tijd smokkelde hij geld naar Portugal om de regering van de socialist Mário Soares te helpen. Volgens zijn beste weten in opdracht van de Duitse SPD-leider Willy Brandt, tot hij er achter kwam dat de CIA er achter zat. De VS had namelijk liever Soares en was bang dat communisten het daar voor het zeggen zouden krijgen.
Luchtvaart
Hoewel velen er alleen de hinder van zien, was Van den Bergh een liefhebber van luchtvaart, die hem tot het bezit van een eigen toestel van de zogenoemde kleine luchtvaart bracht. Ooit werd hij ook adviseur van het in de verkoop van kleine vliegtuigen gespecialiseerde Air Service Holland.
Toen hij destijds uit de kamer stapte werd hij voorzitter van Veilig Verkeer Nederland, maar raakte ook daar in opspraak door te hard rijden op de snelweg. Van 2000 tot 2013 was hij voorzitter van Vluchtelingenwerk Nederland.
Volgens PvdA-fractieleider Lodewijk Asscher in de Tweede Kamer zette Van den Bergh zich onvermoeibaar in voor een betere wereld. “Als Kamerlid en in vele andere rollen.”
Joods
In het Nieuw Israëlitisch Weekblad wordt hij een van de meest vooraanstaande leden van Joods Nederland genoemd. Van den Bergh pleitte voor intensief contact van de PvdA met de Israëlische arbeiderspartij en was het dan ook niet eens met de stemmen die in zijn eigen partij opgingen om de PLO als gesprekspartner te aanvaarden. Volgens hem moest men als socialist primair trouw zijn aan Israël.
Als Kamerlid was hij, namens zijn partij, een van de felle tegenstanders van plaatsing van kruisraketten in Nederland, een standpunt dat hij in een debat daarover met verve verdedigde. Hij wist ook de aandacht van de media steeds op zich te richten, overigens tot jaloezie vaak van fractiegenoten. „Meer iemand van de etalage dan van het magazijn” stond er in 1987 als kop boven een portretterend artikel over hem in NRC Handelsblad.
Wegens de dreigende besmetting met het Coronavirus wordt Harry van den Bergh in uiterst kleine (familie) kring begraven. Later zal nog een herdenking worden gehouden.
