Het probleem van woonacties

De beuk moet er in, constateerden de deelnemers aan de door GroenLinks en SP georganiseerde woonbijeenkomst, vorige week in het Amstelveens Poppentheater. De organiserende partijen stonden er alleen, want de politiek liet het verder massaal afweten. De klacht die van publiek en podium kwam, was niet nieuw: Er worden te weinig sociale huurwoningen gebouwd en de jongeren moeten al gauw vijftien jaar op een wachtlijst staan voordat zij een dak boven hun hoofd hebben. Tot die tijd zijn zij gedwongen in het ouderlijke huis te blijven of te verhuizen naar Almere, Groningen of Limburg.

Van het podium klonk keer op keer de klacht dat B&W en de coalitie (VVD, D66 en PvdA) waar die op steunt het probleem niet zien. Dat is niet waar. Wethouder Ellermeijer, die tegenwoordig wonen in zijn portefeuille heeft, kwam geregeld al met verordeningen en door de gemeenteraad aanvaarde regels aan om de ergste pijn weg te nemen. Dat lukt hem vrijwel niet. Maar hij ziet het probleem dat veel jongeren geen woning hebben wel degelijk.

Oplossing

Alleen zijn oplossing is een andere dan de door GroenLinks en SP bedachte. Die vinden dat er meer goedkope woningen moeten worden gebouwd en dat er nu alleen heel dure villa’s en appartementen komen. Waardoor ook de doorstroming, waarin B&W en coalitie al jarenlang zonder duidelijk succes blijven geloven, in feite is mislukt. Er komt geen huis in de sociale huursector bij, omdat B&W vinden dat een kwart van dat bestand door mensen worden bewoond die er in feite te veel voor verdienen. Zogenoemde scheefwoners. Als die nou even opkrassen naar duurdere huur- of koopwoningen is het probleem opgelost, meent het college.

Middelduur

Maar het gros van de scheefwoners kan niet weg, omdat er gewoon geen nog door hen te betalen woningen in een ander segment zijn. En daar kunnen zij trouwens alleen terecht in een piepkleine en voor de oppervlakte veel te dure woning. Je gaat geen duizend gulden huur per maand betalen voor een éénkamerappartement. Aan kopen hoeven zij doorgaans helemaal niet te denken, omdat zij te weinig verdienen voor een hypotheek. De zogenoemde ‘midderdure’ woningen worden doorgaans verdeeld in lage en hoge huurprijzen. Er komen teveel hoge, dus ook daar kan zeg maar een verpleegkundige, onderwijzer of brandweerman niet heen. Kortom: de Amstelveense woningmarkt zit op slot.

Projectontwikkelaars

De gronden zijn veelal van de ene particuliere eigenaar naar de andere gegaan. Ze zijn in handen van projectontwikkelaars, bij wie de gemeente wel keihard haar wensen op tafel kan leggen, maar uiteindelijk geen deuk in een pak boter kan slaan. Zij heeft  te weinig zeggenschap om méér betaalbare woningen te laten verrijzen. “Elke vierkante meter in Amstelveen is nu eenmaal goud waard”, zei wethouder Herbert Raat eens. Meer goedkope woningen bouwen, is de oplossing die de twee linkse partijen zien. Maar daarbij geeft Patrick Adriaans van de SP wel toe dat daarvan maar een heel klein deel naar Amstelveners zal gaan, omdat voor de overgrote meerderheid ervan heel Nederland zich kan inschrijven.

Cijfers

Een probleem is ook dat de actievoerders wel cijfers presenteerden over hoeveelheden koop-, huur- en sociale huurwoningen, maar niet over hoeveel er dan wel op die door hen veroordeelde wachtlijsten staan. Trouwens: hoeveel nog bij hun ouders wonende jongeren zijn niet bij Woningnet ingeschreven? Hoevelen kunnen de huur in de vrije sector niet betalen? Ook is niet duidelijk tegen hoeveel mensen de gemeente al heeft gezegd dat zij hun heil maar elders moeten gaan zoeken, omdat Amstelveen eigenlijk vol is, zeker wat goedkope huizen betreft. Er is geen cijfermatige argumentatie voor de actievoerders. Dat wordt door de coalitie natuurlijk aangevoerd. De cijfers over de wachtlijsten zijn ook bij de gemeente niet bekend.

Polder

In de cafés en wijkcentra kan men horen klagen over het gebrek aan betaalbare huizen. Dat tekort is er gevoelsmatig inderdaad, maar het blijft zonder cijfers min of meer kroegpraat. De gemeente heeft het dolgraag over het internationale karakter van Amstelveen. Maar ook dat kost huizen. De goedkope gaan met voorrang naar de statushouders en de dure naar expats. Intussen wil men wel een groene stad blijven. En groen kost ook ruimte. Over het bebouwen van de Bovenkerkerpolder is in het verleden wel gesproken door wijlen burgemeester Rijnders, die de boel tot aan de Nesserlaan wilde vol plempen, en door de VVD. Het moet nu een open gebied blijven, vindt de gemeenteraad. Tot vreugde van de partijen die voor het zoveel mogelijk bouwen van goedkope woningen zijn. De vraag dringt zich zo langzamerhand op waar die dan moeten komen. Misschien zijn enorm hoge gebouwen de oplossing, zoals de 70 meter hoge Bankrastoren. Maar ook daar zal GroenLinks wel tegen zijn. Zodat het woonprobleem niet is op te lossen. Ook al denkt men links en rechts van wel.