Een mooi verhaal, vond fractievoorzitter Jacqueline Höcker van Goed voor Amstelveen dat van de ambtenaren Eelco Tolsma en Sandra Kool. Maar werkt het? De ‘menselijke maat’ stond woensdag weer eens ter discussie, specifiek rond het sociaal domein. Er waren allerlei acties van de lokale overheid, waaronder training van de medewerkers die op de burgers worden losgelaten, om de bureaucratie te verbeteren.
Die medewerkers volden overigens bijna de gehele publieke tribune. Burgers vinden dat de procedures om iets aan te vragen soms te ingewikkeld, zei Kool, die programmamanager van het gemeentelijke sociale domein is. “De inwoners willen weten waar zij aan toe zijn en vragen duidelijke criteria”, zei ze.
Moties
Maar Sandra van Engelen (CDA) herinnerde eraan dat in de loop der jaren er verschillende door de gemeenteraad aangenomen moties waren die kennelijk niets of niet het maximale opleverden. Een ambtenarenteam kan nu wel lijntjes uitzetten, maar het dossier blijft bij één van hen en dat verhoogt bepaald niet de betrouwbaarheid. Al zei Tolsma wel dat met de nieuwe acties verschillende teams aan de slag gaan. VVD-raadslid Bas Zwart vond dat er eens goed onderzoek moet komen. Daarvoor wordt weer expertise ingehuurd, kreeg hij als antwoord. Duidelijk is dat, vooral na de toeslagenramp, ambtenaren aan zet zijn. De gemiddelde ziet niet zoveel verschil tussen de landelijke en de lokale overheid.
Brieven
De in ambtelijke taal geschreven brieven begrijpen veel mensen, die veelal de Nederlandse taal ook niet machtig zijn, onvoldoende. Ook al kreeg de gemeente een prijs van de Stichting Makkelijk Lezen, die de commissaris van de Koning in Noord-Holland op vrijdag 8 november komt uitreiken. Men heeft het idee van kastje naar de muur gestuurd te worden. Gepresenteerd werden woensdag de resultaten van het uitvoeringsprogramma Menselijke Maat. “Tijdens dit raadsgesprek nemen we u graag mee in de wijze waarop het Sociaal Domein werkt aan dienstverlening”, stond er op de website. De ambitie van de wethouders Marijn van Ballegooijen (sociaal domein) en Frank Berkhout (Jeugd en Onderwijs) is dat inwoners zich gezien, gehoord en geholpen voelen. Maar ja, er zijn ambtenaren die geacht worden dat programma uit te voeren. En die hebben te maken met de keuze tussen vertrouwen of wantrouwen, fraude en handhaving. Want het geld dat door de belastingbetaler wordt opgebracht is niet bedoeld om zonder meer uit te strooien over de burgers, van wie nu eenmaal de ene handiger is dan de ander. Maar het vertrouwen in de overheid, dus ook in de gemeente, is nog nooit zo laag geweest. Daar heeft de gemeente ook mee te maken.
Toch blijft men in het raadhuis oplossingsgericht, zeiden Tolsma en Kool. De laatste gaf toe dat het soms ingewikkeld is bijvoorbeeld een uitkering aan te vragen, buiten de tijd die daarmee (maanden soms) verstrijkt. Maar de conclusie was dat medewerkers nu aan zet zijn. Het gaat er vooral om hoe de klanten het beleven als zij bij het sociaal domein terecht komen.
Ombudsman
De Ombudsman heeft al diverse keren, net als de gemeenteraad, voor het onderwerp – dat neerkomt op de klachten over het Sociaal Domein – aandacht heeft gevraagd. In de begroting is voor verbetering een budget van € 600.000 (tot 2026) opgenomen.
Wie onderzoek zegt, zegt inhuur van expertise. Er zal wel weer een adviesbureau aan te pas komen om meer te doen op het gebied van ‘menselijke maat’, in het bijzonder waar het Sociaal Domein betreft. In weten werken daar binnen diverse teams, maar er schijnt nu één toegangsloket te komen, zei Kool. Ook dat zit in het verbeterprogramma. Net als de expertise van het sociaal loket, waaraan sommige raadsleden twijfelen, en de openingstijden van de gemeente.
Wethouder Van Ballegooijen komt via de griffie terug te komen op de vragen van de SP over de mogelijkheid om de vrijstelling van de sollicitatieplicht op te nemen in het R&P boekje en in hoeverre er door team Schuldhulpverlening rekening wordt gehouden met ‘informele’ schulden.
Markt
Er komt een kraam ‘Amstelveen helpt’ op de vrijdagmarkt op het Stadsplein, bleek uit de presentatie. Ook dat er meer geleerd moet worden uit de ‘klantsignalen’, klonk van ambtelijke zijde. Die klant is de inwoner. En die weet bij het binnenkomen in het raadhuis vaak niet waar hij heen moet als hij hulp nodig heeft.
Laten we nou gewoon eerlijk zijn. De burger is geen reet geïnteresseerd in de menselijke maat, zo lang het hem zelf niet persoonlijk betreft. Daarbij hebben vele politieke partijen decennia lang en vaak nog steeds zich in de waan gehuld van “de zelfredzame burger” , terwijl zeker 30% dat niet is. Soms moet je burgers letterlijk bij het handje nemen. Daarbij is het idee van een kleine overheid dus ook volledige kletskoek.