Zeven stellingen waren er vrijdag bij de bijeenkomt van GroenLinks-PvdA over bestaanszekerheid, ter voorbereiding van het éne verkiezingsprogramma van de nu nog gescheiden partijen. De stellingen mogen wat Martijn Kluit, die avond leidde, mogelijk in aangepaste vorm, zo het dat programma. Op de markt in het Stadshart kreeg hij bijval van met wie hij sprak, toonde hij in een kort introductiefilmpje. GL-Tweede Kamerlid Esmah Lahlah (foto), die als tweede op de lijst staat voor de nieuwe partij, vertelde het lokale wethouderschap in Tilburg, ingewisseld te hebben voor het nationale parlement omdat ze wilde zijn waar de wetten worden gemaakt, waartegen men als plaatselijk bestuurder vaak aanloopt.
Zij en wethouder Marijn van Ballegooijen van het sociale domein (nu nog PvdA) en ervaringsdeskundige Tanja Herfst vormden een panel.
Zusje
Volgens Lahlah pakt de Participatiewet helemaal niet goed. Vandaar onder meer haar overstap van de lokale naar de nationale politiek om die veranderen. “Armoede mag in Nederland niet bestaan, luidde een van de GL-stellingen. Lahlah kwam met het voorbeeld van haar eigen zusje die wegens Long Civit volledig werd afgekeurd en nu moet rondkomen van minder dan € 1500. “Het kan ons allemaal overkomen”, wist het Kamerlid. De overheid maakt volgens haar een hobby van (ambtelijk) controleren, terwijl zij meer een uitgaan van vertrouwen voorstaat al gaf zij toe dat gemeentelijke minimaregelingen soms een aanvulling geven op de bijstandsuitkering. Zij had er aan gewerkt de diverse beleidsterreinen dichter bij elkaar te brengen in Tilburg.
Uitgaven
Maar aan de andere kant is geldgebrek niet alleen een kwestie van inkomen maar ook van uitgaven. Ook daar kan de overheid veel aan doen, bijvoorbeeld op het gebied van (zorg) verzekeringen en steeds stijgende incassokosten. “Eigenlijk is het niet meer goed te doen”, meldde Van Ballegooijen. Hij heeft nu elfhonderd Amstelveners met een bijstandsuitkering. Men hoort te vaak naar zijn beleving: Ga maar aan de slag. Dat werkt niet, is zijn opvatting. En er bestaat ook een energiecrisis.
Schuld
De wethouder pleitte ook voor meer keuzevrijheid voor minima ten aanzien van het werk dat men doet. En het beleid moet volgens hem gericht zijn op het voorkomen van schulden. Dat is iets anders dan via de gemeentelijke afdeling Balans te proberen iets aan schuldhulpverlening te doen, waarbij Van Ballegooijen sprak over een ‘deal’ met de schuldeisers; men betaalt dan alleen aan de gemeente en is na achttien maanden schuldenvrij. Maar dat kost wel een eindeloos aantal afspraken op het raadhuis, zei Herfst, die in 2010 na een scheiding met vier kinderen achterbleef. Lahlah vond het te kort door de bocht te zeggen dat schuld met de eigen keuzes heeft te maken en men dan op de blaren moet zitten. Overigens is volgens haar in twee derde van de gevallen de overheid zelf de grootste schuldeiser.
Jongeren
Een toenemend probleem betreft de jongeren. Zij veroorzaken vaak schulden o.a. door te kopen op websites en er een eigen bankrekening op na de houden, waarop ouders na hun achttiende geen controle meer hebben. Volgens van Ballegooijen is die anderhalf jaar mooi, maar ontbreekt het jongeren aan perspectief. Overigens was één man het met die schuldhulp niet helemaal eens. De schuldeiser is de dupe en het is volgens hem ‘gemakkelijk’ als men binnen anderhalf jaar van schulden af is. Overigens was vrijwel iedereen het er mee eens dat men op de Amstelveenpas gratis toegang tot bijles moet krijgen al vond een tegenstander van die opvatting dat dat scholen zelf in staat moeten zijn voldoende onderwijs te leveren. In her verlengde daarvan brak Lahlah een lans voor meer praktisch onderwijs en niet alleen te kiezen voor theorie, bijvoorbeeld de universiteit. “Ik pleit voor een advies qua keuze die precies bij de leerling past”, zei ze.
Foto: Kamerlid Esmah Laklah, met links van haar overige leden van het panel: wethouder Van Ballegooijen en Tanja Herfst
