Privacywet vijand armoedebeleid

De campagne van de gemeente om inwoners op te sporen die gebruik kunnen maken regelingen voor minima is eigenlijk overbodig, maar wordt gevoerd om te voldoen aan wetgeving betreffende privacy. Via een koppeling met de Belastingdienst weet de lokale overheid exact wie in armoede leven. De gegevens van de fiscus zijn wel gebruikt om vast te stellen dat het er in Amstelveen procentueel minder zijn dan het landelijk gemiddelde.

In Amstelveen verkeert zes procent van de bevolking in armoede, landelijk is dat volgens het CBS 7,9%. Hoe komt Amstelveen  aan die zes procent, terwijl zij in het duister zegt te tasten over de groep minima? Het antwoord werd duidelijk tijdens een donderdag gehouden werkconferentie over armoedebeleid in het Noorddamcentrum met vertegenwoordigers van organisaties, die minima zouden kunnen signaleren. De gemeente krijgt wel de lage inkomens door, maar mag daar om privacyredenen niet mee aan de slag. Iemand uit die geledingen moet aar haar komen, wat dus met de campagne wordt gestimuleerd.

Organisaties

Van bibliotheek tot Humanitas, van cliëntenraad tot diverse basisscholen, van Vluchtelingenwerk Amstelland tot welzijnsorganisatie Participe en van Voedselbank en Belklus mochten allemaal zeggen hoe zij eigenlijk over het door de gemeente gevoerde armoedebeleid dachten en wat er aan verbeterd zou kunnen worden. In hoofdzaak vrijwilligers trouwens, hoewel de gemeente zelf een fors aantal in het sociale domein werkzame ambtenaren had gestuurd.

Campagne

Bij handopsteking bleek trouwens dat sommigen niet eens de affiches en flyers rond de campagne hadden gezien, waarin een gezin met een minimaal inkomen zich presenteert. En van degenen die daar wel van op de hoogte waren, hadden velen natuurlijk de start van de campagne in het Cobra Museum meegemaakt.

Intussen vroeg de als dagvoorzitter ingehuurde stadsdichter Matthijs den Hollander niet tevergeefs een applaus voor de gemeente, omdat die zoveel regelingen heeft om het leven voor minima een beetje draaglijker te maken. Maar het zijn er bij elkaar zoveel dat iemand die werk vindt, honderden euro’s minder krijgt dan wanneer hij of zijn lekker een uitkering blijft houden. Een probleem dat nadrukkelijk werd gesignaleerd, maar blijkbaar ook de vele tientallen ambtenaren die zich met minima en andere sociale aangelegenheden bezig houden niet kunnen oplossen, vertelde teamleider Dorien Weerkamp van de minimaregelingen.

Maatwerk

Telkens viel weer het woord ‘maatwerk’ dat het college van B&W lijkt te willen voor arme burgers. Maar de vrijwillige hulpverleners meldden dat zij daarin niet altijd slaagt. Het sociale team van de gemeente wil wel graag de regie houden. Maar er zijn ook externe hulpverleners, zoals beschermbewindvoerders, de Brijder stichting (tegen verslaving), huisartsen, GGZ en OM. Die werden aanbevolen bijvoorbeeld bij de casus van een alleenstaande verslaafde en in de gevangenis zittende moeder van drie kinderen, met schulden. Van haar moeten, zei een gemeentewoordvoerster, de vaste lasten worden doorbetaald door de gemeente om te voorkomen dat zij en de kinderen uit huis worden gezet.

Regelingen

Volgens een berekening wordt 30 tot 40 procent van degenen die er recht op hebben bereikt met de minimaregelingen. Dat moet naar honderd procent, zei iemand. Veel van de vertegenwoordigde organisaties mochten in twee minuten vertellen wat zij precies deden en – laten ook in groepsgesprekken aan tafels – hun wensen ten aanzien van het armoedebeleid kenbaar maken. Er komen meer van zulke ‘werkconferenties’, meldde wethouder Marijn van Ballegooijen (Zorg en Welzijn) over het gemeentelijke beleid. Daarbij moet ‘vertrouwen’ en sleutelwoord zijn en niet wantrouwen door de overheid, zei voorzitter Henk Bleekemolen van de cliëntenraad der minima (en ook voorzitter van onder meer des wethouders PvdA, alsmede van het een RTV Amstelveen en wijkplatform Groenelaan). Dat vertrouwen kam ook aan de tafels ter sprake. Sociaal beleid van de gemeente moet daarop en niet op wantrouwen gebaseerd zijn, waarvan de ene gemeentelijke ‘klantmanager’ bij de beoordeling van wat iemand nodig heeft nu eenmaal meer in zich omdraagt dan de andere. Een geef de mensen een vaste contactpersoon bij de sociale dienst, zodat zij niet van de ene naar de andere worden gestuurd (met het gevaar tussen de bureaucratische wal en het schip te vallen), luidde een oproep.

Stress

Er moet, was een van de andere conclusies, meer ook zijn voor de stress bij degenen die naar de gemeente komen omdat zij geen uitweg meer zien. En ondersteuning bij het invullen van formulieren. Ook een vraag: Staan de nu in het Noorddamcentrum verzamelde organisaties ook op de gemeentelijke website, waarvan trouwens de zoekmachine een lachertje is.

De communicatie over het armoedebeleid is trouwens een probleem, waarvoor vele wegen naar oplossingen werden aangedragen, zoals een huis-aan-huis te verspreiden ‘ meterkastkaart’ met alle regelingen daarop vermeld, een informatiekraam op de weekmarkt, een nieuwsbrief voor degenen die hun weg al naar de gemeente hebben gevonden enzovoort. Op die website van de gemeente moet bijvoorbeeld een verwijzing baan de Voedselbank komen, zei Wil Roode, die behalve burgerraadslid voor de SP ook ‘intaker’  bij die ‘bank’ is. Ondanks alle gemeentelijke regelingen zijn er nog altijd honderd gezinnen zijn die er wekelijks een pakket komen afhalen. “Ook wil de Voedselbank graag opgenomen worden in de gemeentegids”, zei ze, als het even kan ook in het Arabisch en Engels. En net als andere clubs wil de Voedselbank bekend zijn bij de afdeling Balans, die zich met schuldhulpverlening bezig houdt, en bok het zogenoemde Amstelveenloket voor sociale regelingen.

Informatie moet, zeiden de organisaties, beschikbaar zijn op de plekken waar mensen komen, dus in wijkcentra, bij de huisarts en op scholen bijvoorbeeld.

Schaamte

Schaamte val veel burgers in Amstelveen bleek een vijand van de bestaande regelingen. Maar ook het doolhof op sociaal terrein. “Maar wij werken samen met al onze ketenpartners aan dit onderwerp”, zei Van Ballegooien.

Deelnemers waardeerden volgens de gemeente de werkconferentie met het rapportcijfer 8,5.  Zij gaven haar ook de tip te onderzoeken of de Amstelveenpas is te verbreden naar meer (gratis) culturele en sportvoorzieningen en of zij Ook iets kan doen aan de toenemende ziektekosten. Ook op hun verlanglijst: meer dan één computer per gezin te verstrekken. Overigens heeft men volgens de gemeentelijke regelingen alleen recht op een computer plus internetverbinding als er schoolgaande kinderen in een gezin zijn.

Alle gemeentelijke regelingen vindt men op www.amstelveen.nl/minima.  Bij het zogenoemde Amstelveenloket kan men niet alleen terecht voor het aanvragen van de regelingen voor inwoners met een laag inkomen, maar ook voor andere vragen over zorg, welzijn en jeugdhulp.

Meer informatie over de minimaregelingen is te vinden op www.amstelveen.nl/minima.