“De Tweede Wereldoorlog is onderdeel van onze geschiedenis”, zei burgemeester Tjapko Poppens maandag. Het stormde eigenlijk toen hij die middag een krans legde namens de gemeente bij het oorlogsmonument aan de Amsterdamseweg (Broersepark), herinnerend aan de gevallenen in WO2.
Poppens sprak voordat hij de krans legde een klein gezelschap toe. Wegens de coronamaatregelen kon een algemene herdenking voor alle Amstelveners niet doorgaan. In het verlengde daarvan nodigde het weer hen ook niet uit.
Kleiner
“Het aantal mensen dat de oorlog heeft meegemaakt, wordt snel kleiner. Toch leeft de oorlog nog steeds in families”, wist Poppens. “De pijn, het verdriet of het gemis worden vaak onbewust overgedragen aan volgende generaties.”
Hoe wij ons tot de oorlog verhouden blijft een relevante vraag volgens de burgemeester, ook 76 jaar na dato. “De oorlog laat ons niet los. Of is het andersom: laten wij de oorlog niet los. Hoe verhouden wij ons tot de oorlog?”
Jules Schelvis
Hij herinnerde de aanwezigen aan de in december opeens opgedoken handgeschreven brief op van de Amstelveense Jules Schelvis, een van 18 Nederlanders die vernietigingskamp Sobibor overleefde, waarin hij vertelt aan zijn tante en oom hoe het leven er was. “Het zal je wel pijn doen, dit alles te lezen,” schreef hij.
Poppens: “Zijn verhaal doet nog steeds pijn. Regelmatig ontmoet ik mensen die mij vertellen over de oorlog in Amstelveen. Dichterbij kan bijna niet. Het is belangrijk dat wij die verhalen doorgeven aan jongere generaties, zodat ook zij ervan kunnen leren.”
Waarna kinderburgemeester Elina Oranghi als vertegenwoordigster daarvan, met wie hij samen de krans legde, een gedicht voorlas van Ankie Pijpers:
Als je de vrijheid tegenkomt
en de vrijheid staat stil
en zegt ‘jij’
het kan overal zijn
de eerste sneeuw
een zomervakantie
een dag in mei
het kan altijd
een t.v. journaal
een land ver weg
de stad waar je woont
kijk dan met je ogen
kijk met je hart
als de vrijheid stil staat en ‘jij’ zegt
loop niet voorbij.
Kritischer
Poppens: “Nu de oorlog langer geleden is, kunnen we er met meer afstand naar kijken. Vanuit verschillende perspectieven, met meer nuance, soms zelfs kritischer, zoals de koning vorig jaar, maar zonder de generaties voor ons aan te klagen.”
Er werden ook kransen gelegd door onder meer Amstelveen Oranje, de stichting Herdenking Gevallenen en Slachtoffers in Nederlands-Indië, de Bond van Wapenbroeders. Het Apostolisch Genootschap, de scholengemeenschap Panta Rhei en de atletiekvereniging Startbaan.