Burgemeesters spraken met Eenhoorn

Er is een gesprek geweest met burgemeesters uit de regio over de ‘overval’ van Bas Eenhoorn in de vorm van zijn aan de Commissaris van de Koning in Noord-Holland gestuurde notitie, waarin hij eigenlijk pleit voor één gemeente Amstelland. De Amstelveense burgemeester zei een ‘open gesprek’ te willen over de bestuursvorm van kleinere gemeenten ten zuiden van Amsterdam. In de afgeschermde beslotenheid van wat de gemeentelijke ‘huiskamer’ heet, praatte hij  met zijn collega’s. Overigens is het de slechtst bereikbare huiskamer van de gemeente.

De steen die Eenhoorn in de bestuurlijke vijver gooide, was een persoonlijke actie en niet gevoerd namens B&W, antwoordde hij donderdagavond in de raadscommissie Algemeen Bestuur en Middelen (ABM) op vragen van GroenLinks-fractievoorzitter Martin Kortekaas. Hij heeft de notitie ook niet in samenspraak met de Commissaris van de Koning, Johan Remkes, geschreven. Maar hij werd wel geïnspireerd door Remkes’ uitspraak dat ambtelijke fusies – zoals Amstelveen en Aalsmeer die nu hebben – niet leiden tot de versterking van het lokale bestuur.

Olifant

Die ambtelijke samenwerking van Amstelveen met

Aalsmeer is verworden tot een soort roze olifant, zei Eenhoorn. “We willen het er niet over hebben dat de fusie metaalmoeheid vertoont, dan kunnen we ermee doorgaan. Hoe werken wij samen, hoe kan het beter, is de vraag.”

Hij ziet in de nu vijf jaar bestaande ambtelijke samenwerking geen duurzame oplossing, om die nog jarenlang vol te houden. “Wij moeten niet doen of die discussie er niet is.”

Raden centraal

Bij het gesprek met de collega’s, stelde slechts één van hen een vraag over de overvaltactiek. Zij waren kennelijk allemaal tevreden met Eenhoorns uitleg, betoogde ook Onno Hoes van Haarlemmermeer. Intussen staan, als er iets verandert in de bestuurlijke aanpak of gemeentelijke herindeling, de gemeenteraden wel centraal. Maar een andere indeling hoeft niet te leiden tot verlies van de identiteit van steden, dorpen en wijken, betoogde Eenhoorn. Integendeel: Die worden er vaak sterker door.

Consensus

Hij verdedigde zijn eenmansactie met de opvatting dat als eerst de zaak met alle bestuurders zou zijn besproken, er een minder scherp stuk op tafel lag. “Als er een notitie was gekomen op basis van consensus, door gesprekken met alle collega’s, zou daar weinig in staan. Ik wilde op deze manier een open gesprek tot stand brengen, waarin we naar elkaar luisteren.”

Besturen in de regio is uiterst gecompliceerd en neigt soms naar gebrek aan democratische legitimiteit. Men kan tegen die bal op het veld een trap geven of er allemaal met de rug naar toe gaan staan, zei Eenhoorn. Hij koos kennelijk voor het eerste. Intussen moeten besluiten die gemeenteraad en college van B&W nemen wel in het belang van de Amstelveners zijn. Dat vraagt een goede vertegenwoordiging in de Metropool Regio Amsterdam (MRA). “Die staat ter discussie. De grote gemeenten hebben elkaar gevonden. Dat is zeer betreurenswaardig en wij moeten elkaar als kleinere gemeenten ook vinden. Dáárover gaat het juist in deze notitie.”

Gordijnen

Volgens Patrick Adriaans van de SP kan een overval plaats vinden om te prikkelen of om mensen de gordijnen in te jaren. Mogelijk was dit een prikkeling die de gordijnen in joeg, ze hij.  Een ingecalculeerd  risico, vond Eenhoorn. En hij gaf toe dat een gemeenteraad moeilijk is in regionale structuren. Soms is het naar zijn mening effectiever te netwerken, maar soms moet er een democratisch orgaan zijn dat beslist.