Het totale aantal hypotheekaanvragen is in het vierde kwartaal van 2022 bijna gehalveerd in vergelijking met dezelfde periode een jaar geleden. Dat meldt franchisenemer Chris der Salm van de Hypotheker in Amstelveen.
De forse daling van het aantal hypotheekaanvragen betrof vooral het oversluiten van een bestaande hypotheek (-89 procent).
Jonge huizenkopers
De Hypotheker wijdt het aan de stijgende hypotheekrente. Sinds begin vorig jaar steeg die met ruim 3 procentpunt. Daarom is de markt voor oversluiten vrijwel opgedroogd. Tegelijkertijd daalde in dezelfde periode de gemiddelde prijs voor een koopwoning met bijna 4 procent. Jonge huizenkopers tot 35 jaar krijgen door deze ontwikkelingen steeds meer een voet tussen de deur op de huizenmarkt. Zo was bij deze leeftijdscategorie in december sprake van een stijging van 9 procent van het aantal aanvragen voor de aankoop van een nieuwe woning ten opzichte van dezelfde periode een jaar geleden.
Afkoelen
Voor het eerst sinds jaren zijn zowel de woning- als de hypotheekmarkt aan het afkoelen. In totaal daalde het totale aantal aanvragen in het vierde kwartaal met maar liefst 45 procent in vergelijking met een jaar geleden Zo was 63 procent van alle hypotheekaanvragen bedoeld voor de aankoop van een woning, terwijl dit in dezelfde periode een jaar geleden nog 46 procent bedroeg. Deze stijging van het aandeel aankoop woning wordt veroorzaakt door de sterke daling van het aantal aanvragen voor het oversluiten van de hypotheek. Daarnaast is voor het eerst sinds drie jaar een zichtbaar daling van het aantal aanvragen voor woningverbetering. Vooral in Limburg (-57 procent), Overijssel (-56 procent) en Gelderland (-51 procent) was sprake van een bovengemiddelde daling van het totale aantal hypotheekaanvragen. De daling was het minst sterk in Groningen (-32 procent) en Zeeland (-35 procent). Met name 55-plussers vragen minder hypotheken aan in vergelijking met vorig jaar; dit is met twee derde afgenomen. Tegelijkertijd is het gemiddelde hypotheekbedrag voor de aankoop van een woning met 11 procent gedaald. In het vierde kwartaal lag dit bedrag met 298.000 euro zelfs voor het eerst sinds twee jaar onder de grens van 300.000 euro.
Opgedroogd
Het aantal hypotheekaanvragen voor het oversluiten van de hypotheek is in het laatste kwartaal van 2022 sterk gedaald (-89 procent) ten opzichte van het voorgaande jaar. In het eerste kwartaal van 2022 was juist sprake van een zeer forse stijging (+116 procent). In het tweede en derde kwartaal is een forse daling ingezet met respectievelijk 25 en 70 procent. In het vierde kwartaal van 2022 was nog maar 6 procent van alle hypotheekaanvragen afkomstig van oversluiters, terwijl dit in het vierde kwartaal van 2021 nog 32 procent was. Het aantal hypotheekaanvragen voor woningverbetering is in het laatste kwartaal van 2022 eveneens gedaald (-26 procent) ten opzichte van dezelfde periode een jaar eerder. Toch is het aandeel hiervan in het totale aantal hypotheekaanvragen (26 procent) nog steeds groot. De Hypotheker verwacht dat veel huizenbezitters gezien de hogere energiekosten het komende jaar blijven investeren in het verduurzamen van hun woning. Door een relatief kleine investering kan al aanzienlijk worden bespaard op de energiekosten, bijvoorbeeld door het aanbrengen van isolatiemateriaal of hoog-rendementsglas.
Hoopvol
“Het totale aantal hypotheekaanvragen is over heel 2022 met slechts 6 procent gedaald ten opzichte van vorig jaar. Dit is vooral het gevolg van de zeer sterke daling van het aantal oversluitingen. Over het hele jaar daalde deze categorie met 29 procent. Door de sterke stijging van de hypotheekrente is het oversluiten van de hypotheek in veel gevallen geen aantrekkelijke optie meer”, zegt Chris der Salm. “Hoewel het aantal hypotheekaanvragen in 2022 voor de aankoop van een woning is gedaald, zien we wél een stijging van 5 procent onder jonge huizenkopers. Dat is een hoopvolle ontwikkeling. Tegelijkertijd zijn deze hypotheekaanvragen onder 55-plussers met bijna een kwart gedaald, als gevolg van het grote tekort aan betaalbare levensloopbestendige woningen. Een betere afstemming tussen vraag en aanbod van nieuwbouwwoningen kan een bijdrage leveren aan een betere doorstroming op de huizenmarkt.”