Er komt een provinciale ‘taskforce’ om de aanleg van transformatorstations en elektriciteitskabels te versnellen. De provincie Noord-Holland, netbeheerders Liander en Tennet en gemeenten besloten samen te werken op dat punt.
Gedeputeerden, bestuursleden van netbeheerders en meer dan honderd wethouders en ambtenaren spraken dat af in een virtuele bijeenkomst. Tennet waarschuwde onlangs dat die netbeheerder de komende jaren nauwelijks kan investeren voor de energietransitie.
Efficiënter
Het is de bedoeling dat de partners gaan samenwerken aan de snelle verzwaring van transformatorstations en elektriciteitskabels in Noord-Holland. Het elektriciteitsnetwerk heeft op verschillende plekken in de provincie zijn maximale capaciteit bereikt.
De Taskforce zet zich in om zo snel mogelijk netuitbreidingen te realiseren en in de tussentijd slimme oplossingen te vinden om het elektriciteitsnet efficiënter te gebruiken. In Noord-Holland lopen er talloze projecten om het elektriciteitsnet te versterken. De uitbreidingen omvatten nieuwe masten en hoogspanningslijnen, transformatorstations, elektriciteitsverdeelstations, kabels, transformatorhuisjes etc. Zo bouwen de netbeheerders minimaal 27 nieuwe stations en breiden ze minimaal 38 bestaande stations uit. Daarnaast worden grote delen van het hoog- en middenspanningsnet aangepakt. De werkzaamheden hebben een enorme omvang: alleen al in regio Noord-Holland Noord gaat het om zo’n 3000 kilometer aan nieuwe elektriciteitskabel en honderden extra transformatorhuisjes.
Uitbreiding
Edward Stigter, gedeputeerde Klimaat en Energie van de provincie Noord-Holland: “Ik ben trots dat we vandaag in zo groten getale laten zien dit probleem serieus te nemen. En vooral dat we het aan gaan pakken. Overheden en netbeheerders hebben hier beide een rol in. Alleen samen kunnen wij ervoor zorgen dat de elektriciteitsnetwerken in Noord-Holland weer toekomstbestendig worden en blijven. Daarvoor zetten wij ons graag in.”
Daan Schut, lid van de Raad van Bestuur van Alliander, de holding waar netbeheerder Liander onder valt: “Wij werken hard aan de uitbreiding van het net. Dat kost veel tijd. Ondertussen moeten we de schaarse capaciteit zo goed mogelijk verdelen. Om deze opgave te versnellen is het cruciaal dat we de volgende stap zetten in de samenwerking. Door samen de taskforce in te richten geven we daar invulling aan. Het overleg van vandaag is een belangrijke stap naareet een toekomstbestendig elektriciteitsnet.”
Uitdagend
Robert Kuik, manager grid planning bij Tennet: “We bevinden ons in een uitdagend tijdperk waarin de klimaatambities groot zijn en er steeds meer behoefte is aan elektriciteit. Dit heeft grote impact op het elektriciteitsnet en dit zien we ook in Noord-Holland, waar veel plannen zijn voor verduurzaming van de industrie en duurzame productie. De aanpassing van de netten vraagt daarbij om brede samenwerking. In de nieuwe taskforce zijn we samen creatief èn kunnen we de juiste keuzes maken om de verduurzaming in Noord-Holland tijdig, veilig en tegen de laagste maatschappelijke kosten te realiseren.”
Schaarste
Nederland heeft een van de betrouwbaarste elektriciteitsnetten van de wereld. Dit is echter niet ontworpen voor de snelle ontwikkelingen die nu plaatsvinden. De schaarste op het net is het gevolg van de groeiende economie, de digitalisering van de samenleving, woningbouw en het verduurzamen van de energievoorziening.
Deze ontwikkelingen zorgen voor een explosieve vraag naar elektriciteit, waardoor het letterlijk knelt op het elektriciteitsnet. Daardoor kunnen grootverbruikers van stroom, zoals supermarkten, grootschalige horeca, kantoren en fabrieken in grote delen van de provincie geen nieuwe aansluiting of extra elektriciteit meer krijgen totdat het net uitgebreid is. En met name in het noorden van Noord-Holland heeft het elektriciteitsnet door de grote populariteit van zonnedaken, zonnevelden en windmolens zijn maximale capaciteit bereikt voor transport van wind- en zonnestroom. Hier hebben de netbeheerders ook wachtlijsten moeten instellen voor nieuwe windparken, zonneparken en zonnedaken.
Maatwerk
De provincie en gemeenten gaan samen met de netbeheerders kijken hoe zij het beste kunnen bepalen welke netuitbreidingen het belangrijkste zijn. De partijen hebben in beeld gebracht welke netuitbreidingen de meeste knelpunten op het net oplossen. Daarnaast kan worden afgewogen of prioriteit gegeven moet worden aan verschillende typen ontwikkelingen – bijvoorbeeld woningbouw, industrie, elektrificatie van vervoer, of teruglevering (opwek). De aanpak kan per knelpunt verschillen.
Daarnaast gaan provincie en gemeenten in een vroeg stadium met de netbeheerders in gesprek over locaties voor netuitbreidingen. Ook kijken zij hoe zij samenwerking tussen bedrijven kunnen organiseren in gebieden waar op dit moment elektriciteitstekorten bestaan, zoals HoogTij of Schiphol Trade Park/SADC. De provincie Noord-Holland gaat dit soort slimme netoplossingen financieel ondersteunen. Zij trekt daarvoor ruim 2 miljoen euro uit.
Onderzoek
Het oplossen van de problemen op het elektriciteitsnet vraagt extra inzet van gemeenten in verband met onderzoek, aanpassing van ruimtelijk beleid en vergunningen om de kabels en stations in de omgeving in te passen. Gemeenten kunnen met steun van de provincie menskracht inhuren om sneller de procedures te kunnen doorlopen. Uitgangspunt is om met elkaar het proces om het elektriciteitsnetwerk te versterken te versnellen.
