Het Cobra Museum kost de gemeente tot en met 2020 ruim een miljoen euro subsidie per jaar. Dat is contractueel vastgelegd, maar wethouder Herbert Raat liet eerder weten in de toekomst van die vanzelfsprekendheid af te willen. Onder interim-directeur Stefan van Raay waait daar nu een frisse wind zegt de gemeente. Het lijkt er op dat het museum van de uitsluitend elitaire hoogte af wil komen en zich meer op de inwoners van Amstelveen wil gaan richten.
Die indruk hebben althans burgemeester Bas Eenhoorn en cultuurwethouder Herbert Raat, voor wie Van Raay onlangs zijn plannen voor de komende jaren presenteerde. “Het is een tussenstand”, zegt Raat voorzichtig. “Ik heb ik het verleden gelaagd over de aantallen bezoekers in relatie tot het geld dat wij er in steken. Ik constateer gewoon dat het Jan van der Togt Museum meer van de bevolking is en minder kost. Het heeft gewoon een breder publiek. Dat moet er ook in het Cobra Museum komen. Er is nu sprake van een onbalens. Ik heb gezegd: Zorg ervoor dat er wat verandert. Het roer moet om. Daarvan zie ik nu het begin.”
Nieuwe weg
Cobra schijnt nu een nieuwe weg in te slaan. Het openstellen van het museum voor Amstelveners is een belangrijk uitgangspunt in de plannen. Raat vindt dat de directie een compliment verdient. “Cobra is op weg een écht Amstelveens museum te worden waar de deuren open staan voor alle Amstelveners”, zegt hij. Overigens staan wat hem betreft de plannen los van de toekomstige subsidie van het in financiële problemen verkerende museum. In 2016 en 2017 leed het een verlies van bijna een miljoen euro, Er kwamen vorig jaar 47.000 bezoekers. Dat weegt volgens Raat niet op tegen de kosten ervan, vooral omdat de meesten van die bezoekers geen Amstelveners waren. Intussen zag tot voor kort een deel van Raats eigen fractie het Cobra Museum als een instrument voor citymarketing.
Binding
Het vergroten van de lokale binding is een van de opdrachten die de gemeente Amstelveen het bestuur van het Cobra Museum heeft meegegeven. Op 10 november wil Van Raay het gebouw letterlijk een nacht open te stellen tijdens ‘Camping Cobra’, een slaapfeestje voor kinderen en hun ouders ter gelegenheid van het 70-jarig jubileum van het museum. Een dag later op 11 november wordt een open dag georganiseerd en gaan de deuren voor iedereen open. Cobra komt naar de Amstelvener toe, zou men kunnen zeggen.
Kinderen
In het tentoonstellingsprogramma tot 2021 dat Van Raay
heeft ontworpen, is de aandacht verlegd van hedendaagse kunst naar moderne kunst, omdat dit beter bij Amstelveen past. Het accent komt weer te liggen op Cobra en daaraan te relateren creaties. Er worden speciaal op Amstelveners gerichte activiteiten georganiseerd, maar door het binnenhalen van bekende namen wil het museumbestuur ook veel mensen van buiten trekken. Op 6 oktober is er een tentoonstelling voor kinderen te zien onder de naam ‘een ontembare kracht’. Die wordt op 18 oktober officieel pas geopend.
Als je de meerjarenprogrammering 2018-2022 van het Cobra Museum leest, komt het hele woord Amstelveen er niet in voor. En waarom zou je ook, want alleen of (goed)deels met Amstelveners gaat dit museum het hoofd natuurlijk niet boven water houden.
Zeker ook als je kijkt naar de ‘feestbegroting’ voor 2019. De baten gaan volgens deze begroting ten opzichte van de begroting 2018 met € 850.000,- toenemen, waarvan € 400.000,- uit sponsoren en fondsen, bijna hetzelfde bedrag extra aan toegangsgelden en de winkel ziet volgens deze begroting de omzet met 50 % ten opzichte van de begroting 2018 toenemen. Ook voor de catering zijn er kennelijk hoge verwachtingen, want die zien de opbrengsten volgens deze begroting met bijna 50 % toenemen. Misschien zie ik iets totaal over het hoofd, maar dit is toch niet realistisch als je kijkt naar de afgelopen jaren?
Het hele verhaal komt op mij dan ook nogal naïef over. Het financiële toekomstplaatje is gebaseerd op drijfzand en het perspectief nogal magertjes. Immers de aandacht verleggen naar moderne kunst terwijl het al ‘Cobra Museum voor Moderne kunst’ heet, vind ik althans niet heel verrassend. Ik schreef al elders, je zult volgens mij een krachtige partner moeten vinden om dit museum voor langere termijn levensvatbaar te houden. En geloof het of niet, ik laat me graag overtuigen dat ik het helemaal verkeerd zie. Want de Urbanuskerk mag dan een Amstelveens icoon zijn, dat is het Cobra Museum wat mij betreft ook en dat is best knap gedaan in 23 jaar tijd!